زیلوبافی در میبد

آقای غنی پور معروف به (استاد زیلو )

با قدمت ۶۰ ساله واقای غنی پور از نسل هفتم هستند که این کار رو ادامه دادن

ودر میبد وندوشن در کار زیلو بافی کار آفرین عالی هستند.

زیلو و زیلوبافی همچنین، هنر مردم شهر تاریخی میبد در استان یزد محسوب می‌شود و به همین دلیل به میبد، شهر زیلو هم گفته می شود.

زیلوبافی در میبد سابقه‌ای دیرینه دارد، برخی سابقه آن را به قرن هشتم هجری قمری و دوره مظفریان نسبت می‌دهند

زیلو یا پلاس، دست بافته ای زیبا و خاص حاشیه مناطق بیابانی است، این فرش با نوع زندگی مردم منطقه تطابق دارد و بخشی از اعتقادات مذهبی، تاریخ، معماری، طبیعت و گویش مردم این نواحی نیز، بر تار و پود آن نقش بسته است

زیلو نوعی زیرانداز و کف‌پوش دست ‌بافت است که با نخ بافته می‌شود و شباهت زیادی به حصیر دارد و در برخی مناطق ایران استفاده می‌شود.

قدیمی ترین زیلو مربوط به ۸۵۰ سال پیش است که در موزه میبد نگهداری می شود، نفیس‌ترین زیلوی میبد نیز متعلق به قرن ۱۲ هجری قمری است که بر روی آن ۲۴ سجاده طراحی شده و در حاشیه آن نام واقف و تاریخ هزار و ۱۱۸ هجری قمری نقش بسته است.

بیش از ۳۰۰ زیلو باف در زمینه بافت و عرضه آن در شهرستان میبد فعالیت دارند.

                                 زیلوبافی در میبد

اعضای هیئت مدیره انجمن زیلوبافان میبد به مناسبت روز جهانی صنایع دستی با حضور در منزل حاج محمد ملاحسینی زیلوباف پیشکسوت اردکانی از وی تجلیل کردند.

به گزارش پایگاه خبری بام میبد؛ حاج محمد ملاحسینی زیلوباف پیشکسوت اردکانی زمانی به بافت زیلوهای سفارشی زبانزد بود. همسرش فاطمه نجف زاده نیز هنرمند قالی باف است و هم زمانی که همسرش زیلوبافی می کرد، او نخها را با ماسوره پیچی برای بافت زیلو مهیا می‌کرد.

پسرش حاجی مهدی ملاحسینی اظهار کرد: شغل پدربزرگم لبافی بود و خورجین و پلاس می‌بافت. بعد از اینکه لبافی از رونق افتاد، برای بافت زیلو به میبد رفت و نزد نصرالله میبدی زیلوبافی را یاد گرفت. در محل میدان هفت حوض یک کاروانسرا بود که تعداد زیادی دستگاه زیلوبافی در آن مکان مستقر شده بود و پدربزرگم در آنجا زیلوبافی به بچه ها یاد می‌داد.

استفاده از #پنبه در تولید فرش و لباس علاوه بر اینکه از بروز حساسیت‌های پوستی جلوگيري می‌کند، در تنفس بهتر و سالم‌تر نیز تاثیر قابل توجهی دارد.

#زیلو از جمله فرش‌هایی است که از نخ پنبه و رنگ‌های گیاهی بافته می‌شود.👌

📌 نکته مهم دیگر اینکه زیلو دارای بافت دوطرفه است، یعنی اینکه با گذشت زمان و برای تنوع می‌تونید فرش رو برگدونید و از طرف دیگه استفاده کنید. ✌️

زیلو از زیراندازها و بافته‌های روستایی ایران است که در مناطق گرم ایران به ویژه یزد و میبد بافته می‌شود و قدیمی‌ترین زیلوی یافت شده در ایران، زیلویی است که اکنون در مسجد جامع میبد قرار دارد که در سال ۸۰۸ هجری قمری بافته شده است.

🔺زیلوبافی از صنایع دستی روستایی معمول در میبد است که تا چند سال قبل صدها خانوار از بافتن آن امرار معاش می‌‌کردند اما در حال حاضر تعداد اندکی از بافندگان سنتی این رشته در میبد باقی مانده اند.

🔺زیلو هرچند به ظاهر یک فرش نخی پنبه ای ساده است اما بررسی فنون و تکنیک بافت آن نشان می‌‌دهد که فرهنگی غنی در پس هر تار و پود آن نهفته است.

🔺مواد خام زیلو نخ و پنبه است که در سال‌های گذشته در محل کشت و توسط دستگاه‌های نخ ریسی دستی ریسیده می‌‌شد

🔺از لحاظ طبی زیلو طبع معتدل وسردی دارد و ضد صفرا وگرما میباش

زیلو به علت اینکه از پنبه تهیه می‌شود و پرز ندارد، سلامتی بافنده و مصرف‌کننده را به خطر نمی‌اندازد، درصورتی‌که پشم در قالی‌بافی ممکن است باعث بروز بیماری‌های دستگاه تنفسی برای بافنده آن شود. استفاده از زیلو برای افرادی که دارای آلرژی به‌خصوص حساسیت‌های تنفسی و حتی پوستی هستند توصیه می‌شود. همچنین زیلو از نفوذشن و ماسه در مناطق کویری جلوگیری می‌کند و می‌تواند فرش و زیراندازی مناسب برای مناطق کویری باشد.

 زیلو همچنین از قابلیت طراحی خلاقانه با استفاده از اشکال هندسی برخوردار است و می‌توان نام واقفان و خیرین را روی زیلوهای نذری بافت. همچنین می‌توان این محصول را علاوه بر زیرانداز به‌عنوان سجاده فرش، تابلو، روکش صندلی اتومبیل، رومیزی، پشتی و بالش استفاده کرد. بافت منحصربه‌فرد زیلو از تعریق بیش از حد بدن جلوگیری می‌کند؛ بنابراین استفاده از پشتی و تکیه آن برای اماکن عمومی که جمعیت زیادی در آن حضور دارند، مناسب است.

بیست و پنج نفر در کارگاه های زیلو بافی در ندوشن مشغول به کار هستند.

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز یزد،حکیمی سرپرست یکی از کارگاه‌های زیلوبافی گفت: در ندوشن چند کارگاه زیلو بافی دائر است و تعداد بیست و پنج نفر در این کارگاه‌ها مشغول به کارهستند.

هنرصنعت زیلوبافی

وی افزود: خانم‌های خانه دار ندوشنی بخشی ازاوقات فراغت خود را با بافت زیلو پر می‌کنند وروزانه ده متر مربع زیلو تولید می‌کنند.

سرپرست این کارگاه زیلوبافی گفت: این خانم‌ها بخشی از هزینه زندگی خانواده خود را از این طریق تامین می‌کنند

بابایی کارشناس مسئول اداره کل میراث فرهنگی استان، گفت: تاریخچه بافت زیلو در ایران به قرن چهارم هجری قمری باز می‌گردد.

وی افزود: قدمت بافت زیلو درندوشن به قرن هشتم‌هجری قمری باز می‌گردد.

وی درادامه گفت : شغل اصلی مردم ندوشن ازدیرباز زیلوبافی بوده است و طی چند سال گذشته این هنر صنعت توسط زنان ودختران علاقه‌مند دوباراحیاء شد

      ‌.                                                زیلوبافی در میبد                                          

                                                    زیلوبافی در میبد

                                              زیلو بافی در میبد