بسم الله الرحمن الرحیم

   بیوگرافی

   سوابق تحصیلی

   کتابها

      توضیح مختصر کتابها

      گالری عکس کتابها

     بالعربیة

   همکاری با نشریات

   مقالات

   سوابق مدیریت آموزشی و پژوهشی

   سوابق اجرایی

   عضویت در انجمن ها و مجامع صنفی

   مصاحبه ها

   دروس (به زودی)

   صوت و تصویر دوره های مهارتی (به زودی)

   تماس با ما

   نقشه مسیریابی

حجت الاسلام عبدالکریم بهجت‌پورمتولد 1344 در دزفول، در سال 1360 وارد حوزه علمیه شد. اساتید دوره سطح ایشان آیات معزز وجدانی، محامی، قاضی دزفولی، پایانی و اعتمادی؛ اساتید دوره خارج: آیات عظمی شبیری زنجانی، هاشمی شاهرودی، وحید خراسانی، بهجت، فاضل لنکرانی، مکارم شیرازی، و از همه مهم‎تر مرحوم علامه معرفت. ایشان فارغ التحصیل سطح ۴ حوزه در رشته تفسیر و علوم قرآن است که از رساله علمی خود در سال 1380 دفاع کرد. ایشان یکی از برجسته‎ترین شاگردان مرحوم آیت الله معرفت، عضو هیأت علمی (دانشیار) پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و صاحب نظریه و سبک تفسیر تنزیلی (به ترتیب نزول) می‎باشد. از مهم‎ترین آثار ایشان می‎توان به تفسیر تنزیلی مبانی، اصول، قواعد و فوائد (کتاب سال حوزه)، تفسیر همگام با وحی (ج 1 تا 6 و جلدهای 7تا 10 در دست انتشار و تولید)، درآمدی بر اصول تحول فرهنگی با الهام از نزول تدریجی قرآن، سیر فرهنگ‎سازی پوشش اسلامی، روش فرهنگ سازی پاکدامنی در قرآن، شناخت‎نامه تنزیلی سوره های قرآن کریم نام برد. دو اثر وزین دیگر از ایشان که با سبک تفسیر تنزیلی در دست انتشار است، عبارتند از: سیر تنزیلی اهداف قرآن در قرآن،و  قواعد تفسیر موضوعی تنزیلی.

ایشان تا سال گذشته مدیریت حوزه علمیه خواهران کشور را برعهده داشتند و هم اکنون علاوه بر عضویت در هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، نماینده حوزه در شورای عالی آموزش و پرورش می‎باشند. ایشان سوابقی همچون مدیریت مدارس حوزه علمیه قم، معاونت فرهنگی نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، قائم مقام نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های آزاد، معاونت آموزش حوزه علمیه قم، و ریاست پژوهشکده دانش نامه نگاری پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی را در کارنامه خود دارد. مقالات چندی در زمینه تحول اجتماعی و مدیریت فرهنگی و مباحث تفسیر و علوم قرآنی توسط ایشان نگارش شده و پایان‎نامه‎های متعددی در زمینه تفسیر و علوم قرآن و تخصص ویژه ایشان، تفسیر تنزیلی، نیز با راهنمایی و مشاورت ایشان در حوزه و دانشگاه به ثمر نشسته است که علاقه‎مندان به ادامه مطالب رزومه مراجعه نمایند.

 محمد سلطانی 

1401

• تفسیر موضوعی قرآن، نشر معارف (1385)
• کتاب شناسی تحلیلی توصیفی قران و فرهنگ زمانه، دفتر تبلیغات اسلامی قم (1383)
• تفسیر همگام با وحی جلد اول، سبط النبی (1386)
• تحریف ناپذیری قرآن، موسسه مذاهب اسلامی (1387)
• درآمدی بر اصول تحول فرهنگی با الهام از نزول تدریجی قرآن، بوستان کتاب (1388)
• جلد اول «همگام با وحی» (ویراست دوم)، موسسه تمهید (1389)
• تفسیر همگام با وحی جلد دوم، موسسه تمهید (1389)
• تفسیر فریقین؛ تاریخ؛ اصول؛ منابع، موسسه مذاهب اسلامی (1390)
• ما و قرآن، نهاد رهبری در امور دانشجویان خارج از کشور (1390)
• تفسیر همگام با وحی جلد سوم، موسسه تمهید (1391)
• تفسیر تنزیلی (به ترتیب نزول)؛ مبانی، اصول، قواعد و فواید، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی (1392)
• مهارت های بیان تفسیر سور ه های قرآن کریم، موسسه تمهید (1393)
• روش فرهنگ سازی عفاف و پوشش اسلامی، شورای عالی انقلاب فرهنگی (1393)
• شناخت نامه تنزیلی سوره های قرآن کریم، موسسه تمهید (1394)
• تفسیر همگام با وحی جلد چهارم، موسسه تمهید (1394)
• تفسیر همگام با وحی جلد پنجم، موسسه تمهید (1395)
• روش فرهنگ سازی پوشش اسلامی در قرآن، موسسه تمهید (1396)
• نفوذی ها در قرآن، موسسه تمهید (1396)
• تفسیر همگام با وحی جلد ششم، موسسه تمهید (1397)
• سیر تنزیلی اهداف قرآن در قرآن، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی (در دست چاپ) (1399)
• قواعد تفسیر موضوعی تنزیلی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی (در دست چاپ) (1399)
• آموزش جامع قرآن کریم ج 1 و 2 (با همکاری جمعی از نویسندگان)، هاجر (در دست چاپ) (1399)
• روش فرهنگ سازی پاکدامنی در جامعه، موسسه تمهید (1399) ، با همکاری نشرهاجر
• نرم افزار همگام با وحی گردآوری بخشی از تالیفات در نرم افزار نور، مرکز کامپیوتری علوم اسلامی نور (1398)
• دی وی دی تصویری مباحث نظری تفسیر تنزیلی، موسسه تمهید (1398)
• دی وی دی تصویری قواعد تفسیر موضوعی تنزیلی، موسسه تمهید (1398)

معرفی کاب

کتب تنزیلی

قرآن با ترتیب خاصی نازل شده. ترتیبی که با ترتیب فعلی متفاوت است. ترتیب نازل شده بهترین و بیشترین اثر را بر جامعه مکی و مدنی داشته است؛ چراکه نزول هر بخشی از آن، با توجه به وضعیت آن جوامع و نیاز مخاطبان آن جامعه به خصوص است. بررسی این وضعیت می تواند در عرصه های مختلف، از جمله نحوه تفسیر قرآن و نیز مهندسی تحول یک جامعه از مرحله خرافه پرستی و جهالت به مرحله ایمان و تمدن و نهادینه کردن روش های تحول دینی ، کمک کند. به همین علت اخیرا در میان مفسران، این سبک تفسیری رونقی فزاینده یافته است. آثاری که در پی می‎آید، تراوش یافته از خامه جان استاد گرانقدر حضرت حجت الاسلام عبدالکریم بهجت‎پور است. ابتدا مباحث نظری این سبک تفسیری ، سپس آثار  ترتیب نزولی سوره ای ، و سپس به مباحث تنزیلی موضوعی اشاره می شود:

تفسیر تنزیلی؛ مبانی، اصول، قواعد و فواید

این اثر در یک مجلد در سال 1392 ش، 1434 ق، شامل مبانی، اصول، قواعد و فواید تفسیر تنزیلی، برای نخستین بار در جهان اسلام، در عرصه قرآن پژوهی به چاپ رسیده است و تاکنون چهار دوره چاپ شده است.  هدف این کتاب گزارش پژوهش در ادبیات علمی و نظام جامع مباحث نظری تفسیر تنزیلی (به ترتیب نزول سوره های قرآن ) است.  ایشان در این کتاب پس از طرح مباحث کلی از جمله فهم صحیح اصطلاحاتی چون مبانی، اصل، سبک، تفسیر تنزیلی و ... در فصل اول، به بررسی مبانی تفسیر تنزیلی چون مشروعیت و جواز تفسیر تنزیلی، فطری‎بودن قرآن، و ...، در فصل دوم اصول تفسیر تنزیلی مباحثی چون اصل تربیتی بودن نزول قرآن، اصل تدرج، توقیفیت، و ...، در فصل سوم  قواعد تفسیر تنزیلی مباحثی چون روش کشف انسجام سوره، تناسب سوره‎ها، جدول مختار در ترتیب نزول سور، و .... و در فصل چهارم  فواید تفسیر تنزیلی را در دو حوزه روش و عملیات تفسیر پرداخته‎  است.

در آمدی بر اصول تحول فرهنگی با الهام از نزول تدریجی قران

این اثر در یک جلد در سال 1388ش ؛ 1429 ق توسط بوستان کتاب در شهر قم بچاپ رسید . در این کتاب بر نقش نزول تدریجی قران در ایجاد تحول فرهنگی جامعه معاصر نزول قران و ظرفیت دانش به روش به کار رفته در سیر نزول در ایجاد تحول مشابه در عصر و مصرهای دیگر تأکید شده است. مباحث کتاب عبارت از این موارد است: « تحول آفرینی قرآن» ، « تحول فرهنگی را از کجا آغاز کنیم؟» ، نقش سبک ترتیب نزول سوره ها در فهم بهتر تحول فرهنگی » ، ملاحظاتی در باره سبک تفسیر تنزیلی » ، نمونه هایی از اصول تحول فرهنگی با نگاه به نزول تدریجی» بیان شده است. 

تفسیر موضوعی تنزیلی؛ ماهیت و قواعد

این کتاب در سال 1399ش ، 1441ق تالیف شده و در نوبیت چاپ است. بی شک سبک تفسیر تنزیلی موضوعی و مباحث نظری آن امری بدیع در مطالعات قرآن پژوهی است . شناخت قواعد این سبک، پژوهش گران را برای شناسایی سیر تبدیل شدن هر عنصر از مفاهیم فرهنگ قرانی به  هویت دینی مسلمانان یاری می کند. نویسنده در این کتاب تلاش کرده تا  ضمن  بیان حقیقت تفسیر تنزیلی موضوعی، به اقسام و مراحل تفسیر تنزیلی موضوعی توجه دهد. سپس قواعد  مربوط به هر مرحله از تفسیر تنزیلی موضوعی را تشریح کند. در این کتاب به 20 قاعده اختصاصی تفسیر موضوعی تنزیلی اشاره شده است. کتاب در آستانه چاپ در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی است.

شناخت‎نامه تنزیلی سوره‎های قرآن کریم

شناخت‎نامه تنزیلی سوره‎های قرآن کریم، کتابی تک جلدی است که در سال 1394 ش، 1436 ق توسط انتشارات تمهید به زیور طبع آراسته شد. این کتاب دورنمایی هماهنگ و اجمالی از سوره های قرآن کریم بر حسب تنزیل انها ترسیم می‎کند و شامل گزارش 114 سورۀ قرآن، شامل بیان شناسه هر سوره، شرح مقاصد، محتوا، تناسب و ارتباط هر سوره با سوره‎های پیش از آن در سیر نزول بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم، اسباب نزول و روایات فضیلت آن است. در این کتاب کوشش شده که با تأمل دربارۀ هر یک از این موضوعات، راه برای شناخت روان‌تر و درک  هماهنگ و حکمت های قرار گرفتن تدریجی سوره ها در پی هم بیان شود.

نگارنده در هر سوره ابتدا به بیان شناسنامه سوره پرداخته، یعنی گزارشی از ظاهر سوره شامل نام، مناسبت نام‌گذاری، مکی و مدنی بودن سوره، آیات استثنایی احتمالی، رتبۀ نزولی، رتبۀ مصحفی و تعداد آیات سوره ارائه داده، سپس به گزارش محتوای سوره‌ها می‎پردازد. در این بخش به ترتیب از مقصود، محتوا، ارتباط سوره با سورۀ پیش از خود در ترتیب نزول، فضیلت و شأن نزول البته در مواردی که به‎نظر نگارنده روایات قابل قبولی وجود داشته است، سخن آمده است.

همگام با وحی؛ تفسیر تنزیلی

این اثر اولین تفسیر ترتیبی سوره های قرآن به ترتیب نزول سوره‎های قرآن کریم در میان شیعیان است که در سال 1387 ش، 1429ق اولین جلد آن منتشر شد و پیش‎بینی می‎شود به 18 جلد برسد. تاکنون 57  سوره در قالب شش جلد  به چاپ رسیده است و جلد هفتم و هشتم  شامل 12 سوره (تا انتهای سوره کهف  مکی 69) آماده چاپ است.

شاخصه‎های تفسیر همگام با وحی  شامل:

• پرده‎برداری از ترکیب حکیمانه محتوا و ساختار آیات و سوره‎ها در جریان نزول تدریجی قرآن.

• اشاره به توزیع عالمانه و هنرمندانه ی مفاهیم و ارزش‎های دینی در سراسر آیات قرآن.

• بیان پیوستگی منطقی مفاهیم و معانی قرآنی.

• تبیین روشمند نزول کلام وحی در راستای تغییر فرهنگ جاهلی و تحول آن به فرهنگ الهی.

• ارائه تصویر کلی از مهندسی عمیق و دقیق تحول قرآنی از دریچه آشنایی با روش حاکم در قرآن.

این تفسیر توسط انتشارات تمهید به چاپ رسیده است.

آموزش جامع قرآن کریم

این کتاب در قالب شش جلد  به منظور تنظیم نظام آموزشی حوزه های علمیه خواهران با همکاری جمعی از محققان تألیف شده است.  نویسنده بر این باور است که این سبک اموزشی همان سبک اموزش پیامبر بوده که مجموعه تعلیم الفاظ قرآن، تصحیح قرائت، حفظ آیات و نیز بیان نکته های علمی و عملی آیات، تطبیقات لازم آن‎ها و تدبر قرآن یعنی ارشادهای لازم برای زندگی در پرتو قرآن به مردم منتقل می شده است. تمرکز نویسندگان  این کتاب  بر انتقال مهم‎ترین مطالب قرآن در قالب 20 واحد درسی در حوزه های علمیه خواهران بوده است. این اثر میان مباحث مربوط به علوم قرآن از جمله: تجویدو قرائات، حفظ قرآن، تصحیح نماز، مباحث مربوط به جمع قرآن، محکم و متشابه ، اعجاز و دیگر مباحث قرآنی همراه با تفسیر اجمالی آیات، آشنایی با سوره های قرآن، تطبیق قرآن بر زندگی در عصر حاضر، بیان نکات تربیتی لازم در آیات جمع کرده است. این اثر به زودی به زیور طبع آراسته خواهد شد.

سیر فرهنگ‎سازی پوشش اسلامی با رویکرد تفسیر تنزیلی

این کتاب تفسیری تنزیلی موضوعی است که با انگیزه به دست آوردن روشی کارآمد جهت ترویج فرهنگ پوشش در جامعه تدوین شده است. مؤلف بر این باور است که  تشریع حکم پوشش در سوره احزاب (نزول90) به جهت ضرورت زمینه سازی جامعه مسلمین برای پذیرش حکم پوشش اسلامی و ایجاد زمینه های لازم تشریع این حکم است. وی زمینه های این حکم را ده قانون معرفتی و دستوری پیش از صدور حکم پوشش اسلامی می شمرد. کتاب در ابتدا پس از تعریف پوشش و تفاوت آن با حجاب و عفاف شروع شده است و در ادامه تفسیر گزیده‎ای از آیات سوره احزاب به‎جهت بیان ارتباط پوشش با شخصیت ایمانی جامعه بیان کرده است و در ادامه ده شاخصه لازم جهت پذیرش حکم پوشش از جانب جامعه را که بر اساس سیاق آیات 59 سوره احزاب تبیین کرده است، را طرح  و به اختصار به چگونگی ترویج آن‎ها در جامعه اشاره می‎کند. به‎طور ضمنی نقدی بر تلاش‎های انجام‎شده درجهت ترویج حجاب در جامعه داشته و علت ناکارآمدی آن‎ها را بی‎توجهی به روش‎های مؤثر قرآنی معرفی می‎کند. کتاب در سال 1396 ش؛ 1438 ق توسط انتشارات تمهید منتشر شده است.

روش فرهنگ‎سازی پاک‎دامنی در قرآن با رویکرد ترتیب نزول

کتاب مذکور تفسیری تنزیلی موضوعی است که در یک جلد تدوین شده است. این کتاب در سال 1400ش، 1442 ق با همکاری موسسه تمهید و انتشارات هاجر به چاپ رسیده است. نویسنده در این کتاب، ضمن تفکیک پوشش اسلامی از عفت بدنی  و پاکدامنی زنان و مردان،  به بررسی آیات مرتبط با پاک‎دامنی و آلودگی‎های جنسی و رابطه منطقی میان آن‎ها در سیر نزول پرداخته است. این پژوهش نشان می‎دهد که فرهنگ‎سازی پاک‎دامنی مطلوب در قرآن،  در طول نزول قرآن از مکه تا مدینه پیگیری شده است. از این رو مباحث کتاب را به چهار مرحله تقسیم و هر مرحله را در فصل جداگانه ای تنظیم کرده است. این مراحل عبارتند از: ارزش‎گذاری پرهیز از آلودگی‎های جنسی، تثبیت این ارزش، هنجارسازی پرهیز از آلودگی جنسی و تثبیت این هنجار.

سیر تنزیلی اهداف قرآن در قرآن

 این کتاب به سبک تفسیر موضوعی تنزیلی نگارش یافته است. شاخصه پژوهش بر پایه تفسیر تنزیلی موضوعی کتاب حاضر را از دیگر کتاب‎های مشابه متمایز می‎کند و کتاب رویکردی نقادانه به مطالعات قبلی دارد. ساختار کتاب بر اساس چهار دوره نزول سامان یافته است و نگارنده به 29 هدف کلان، جزیی، و نهایی دست یافته است و کتاب در آستانه چاپ در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی است.

دیگر کتاب‎ها

ایشان کتب دیگری نیز در زمینه تفسیر و علوم قرآن دارند.

تفسیر فریقین؛ تاریخ، مبانی، اصول

این کتاب از جمله کتاب‎هایی است که حوزه روش‎ها و گرایش‎های تفسیری را مد نظر داشته و توسط انتشارات آثار نفیس در سال 1391 ش؛ 1433 ق به جامعه علمی عرضه شده است. کتاب در سه بخش سامان یافته است. در بخش اول نگارنده در پی ارائه برداشتی شفاف از اصطلاحات تفسیری و لایه‎های گوناگون فهم قرآن، و تاریخ تفسیرنگاری در مذهب شبعه و سنی می‎باشد. در بخش دوم، مبانی فرقه‎های اسلامی اعم از شیعه، معتزله، اشاعره، ماتریدیه و وهابیت را طرح نموده است و در نهایت بخش سوم به منابع فرقه‎های مسلمان و حجیت آنها در حوزه تفسیر پرداخته و به بررسی حوزه دلالت و حجیت سنت پیامبر6، سنت اهل بیت:، و قول صحابه در تفسیر می‎پردازد.

تحریف ناپذیری قرآن

این کتاب به شکلی مختصر با ادبیاتی علمی به موضوع تحریف ناپذیری قرآن و پاسخ به شبهات پیرامون آن می‎پردازد. اتفاق امت اسلامی بر سلامت قرآن، ریشه های ادعای تحریف، بطلان نظریه تحریف قرآن از نگاه شیعه، دلائل ارتداد و کفر مدعیان تحریف و نقد شبهات در حوزه تحریف، از اهم مباحث کتاب است. این کتاب توسط نشر آثار نفیس قم در سال 1387 ش، 1429 ق به چاپ رسیده است.

کتاب مهارت‎های بیان تفسیر سوره‎های قرآن کریم

با هدف یاری استادان، مبلغان دین و مربیان قرآن، برای ارائه تفسیری سازوار و منسجم از قرآن، نگارش یافته است. کتاب در تلاش برای ارائه روش و ساختار صحیح تفسیرنگاری و بیان درست تفسیر به مخاطبان است. این کتاب به شکل درسنامه و در قالب ده درس سامان یافته است و توسط انتشارات تمهید در سال 1393 ش، 1435 ق چاپ، و در سال 1397 ش؛ 1439 ق ویراست جدید آن به چاپ رسیده است.

نفوذی‎ها؛ مروری بر روش‎ها و عوامل نفوذ شیطان در جامعه اسلامی با تأکید بر آیات قرآن

کتاب نفوذی‎ها به بررسی روش‎ها و عوامل نفوذ شیطان در جامعه ایمانی صدر اسلام می‎پردازد و نشان می‎دهد که شیطان معمولا غیرمستقیم و از طریق برخی افراد موجود در درون جامعه همچون منافقان، بیماردلان، شیفتگان دنیا و کم‎طاقتان، به درون جامعه نفوذ، و اهداف خود را محقق می‎کند. برای مقابله با این نفوذ، روش‎های قرآنی در این کتاب بیان شده است و نکته قابل توجه این اثر، تطبیق دست‎آوردهای حاصل از بررسی جامعه صدر اسلام، بر جامعه امروز ایران اسلامی است. امروزه آمریکا به‎عنوان شیطان بزرگ تلاش دارد همانند شیطان در جامعه اسلامی نفوذ کند و همان روش‎های شیطانی را به‎کار می‎گیرد. درنتیجه باید برای مقابله با نفوذ آمریکا، از روش‎های قرآنی استفاده کنیم تا در این میدان پیروز شویم.

ما و قرآن

این کتاب برای مخاطبین تحصیل کرده شیعی در خارج از کشور ایران نگاشته شده است تا در مواجهه با دیگر ادیان بتوانند از ساحت قرآن و مباحث آن به شکل اجمالی دفاع نمایند. کتاب در قالب یک مقدمه شامل مباحثی چون مطالعات شرق شناسی و ... و چهار فصل سامان یافته است. رسالت قرآن، نزول قرآن، تلاوت قرآن و پژوهش در قرآن عناوین این چهار فصل است. کاربردی بودن کتاب و تمرکز بر مطالب مورد نیاز و مبتلابه از شاخص های کتاب است. کتاب به سفارش نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در امور دانشجویان ایرانی خارج از کشور در سال 1389ش، 1431 ق به چاپ رسید.

همکاری در تولید دانشنامه فاطمی

دانش‎نامه فاطمی در قالب یک دوره شش جلدی است که در پی تبیین شخصیت حضرت فاطمه زهرا3 و جایگاه زن در منابع دین است. حیات، منزلت و شخصیت فاطمه3، دردوجلد و حکمت و معارف فاطمی، زن و خانواده در قالب چهار جلد نگارش یافته است. این اثر فاخر که معاونت علمی این پروژه را استاد حجت الاسلام بهجت‎پور برعهده داشته‎اند، توسط انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در سال 1393 ش ؛ 1435 ق به چاپ رسیده است.

همکاری در تولید دانشنامه علوم قرآنی

دانشنامه علوم قرآنی در پنج جلد هدف گذاری شده است. این مجموعه کاری از گروه دانش‎نامه نگاری پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی است که تاکنون چهار جلد آن به جامعه علمی عرضه شده است. جلد اول و دوم آن به مباحث قرآن‎‎شناخت، جلد سوم در حوزه تفسیر، تاریخ و روش‎ها و رویکردها، جلد چهارم در موضوع تفسیر، مبانی، و منطق فهم به رشته تحریر درآمده است. معاونت علمی دو جلد اول این مجموعه بر عهده استاد حجت الاسلام و المسلمین بهجت‎پور بوده است.

همکاری در نگارش کتاب تفسیر موضوعی قرآن کریم

انسان عصر مدرن از عمق جان به دنبال حقیقت ناب و آب حیات است و آن را جز در دین سراسر معنویت اسلام و کتاب روح نواز و هدایتگر آن، قرآن، نخواهد یافت. در راستای طرح تحول دروس معارف اسلامی دانشگاه‎های ایران و برای آشنایی دانشجویان دانشگاه‎های سراسر ایران، مباحثی قرآنی و تفسیری در دروس درسی دانشگاه‎ها گنجانده شده است، که یکی از کتب این مهم، کتاب تفسیر موضوعی قرآن کریم است که توسط چند نفر از محققین گرانسنگ به زیور طبع آراسته شده است که فصلهایی از این کتاب توسط استاد حجت الاسلام بهجت‎پور نگاشته شده است. این کتاب صدهاهزار نسخه چاپ شده است و در پاییز 1400 ش، 1443 ق، ویراست جدید آن توسط دفتر نشر معارف به چاپ رسید.

تحقیقات دیگری از استاد فرزانه در حال تحقیق و نگارش است که از جمله آن‎ها سیر تربیت توحیدی در قرآن و تدبر در سوره‎های طوال قرآن؛ (اتجاه الحکمرانی (تعبیر دقیق عربی) فی نظریه استاد الخامنه ای یا رویکرد حکمرانی در روش تفسیری آیت الله العظمی خامنه ای

بسم الله الرحمن الرحيم

ولد حجة الإسلام والمسلمين عبد الكريم بهجت بور في عام 1344 ش ، المصادف 1385 ق ، و1965 ميلادية وذلك في مدينة ديزفول ، وهي واحدة من المدن الواقعة في محافظة خوزستان في جنوب ايران ، وفي سنة 1360 ش ، 1401 ق دخل في سلك الحوزة العلمية المباركة ، وبعد إتمام مرحلة المقدمات والسطوح في مدينة قم المقدسة بدأ بدراسة دروس البحث الخارج .

وأستفاد سماحته في دروس بحث الخارج في الفقه والاصول من أساتيذ ذاع صيتهم في الآفاق من أمثال آية الله العظمى الشبيري الزنجاني وآية الله العظمى الهاشمي الشاهرودي وآية الله العظمى الوحيد الخراساني وآية الله العظمى بهجت وآية الله العظمى فاضل اللنكراني وآية الله العظمى مكارم الشيرازي ، هذا بالإضافة الى المشاركة وكسب العلوم العامة في الفلسفة والأخلاق والتفسير . ولاشك فإن العلاقة والارتباط العلمي الذي جمع سماحته مع العلامة محمد هادي معرفت والذي يعتبر واحد من الأساتذة الذين يشار لهم بالبنان في الحوزة العلمية في علم الفقه والأصول والبحوث ذات الصلة بالعلوم القرآنية والتفسير كانت هي الأكثر والأوسع ، حيث ساهمت في تجلي الوعي والمعرفة لدى سماحته بشكل واضح ، وقد إستمرت تلك العلاقة العلمية الوثيقة الى مايقارب سبعة عشر عاماً . وقد كسب سماحة الأستاذ بهجت بور العلوم التخصصية في التفسير وعلوم القرآن في الحوزة العلمية في مدينة قم المقدسة وحصل على درجة الدكتوراه في سنة 1380 ش ، 1421 ق .

ويشغل سماحته في الوقت الحالي منصب عضو الهيئة العلمية في معهد البحوث والدراسات الثقافية والفكر الإسلامي ، وصب سماحته جهوده الحثيثة وركز بشكل كبير في التخطيط وتأليف الآدبيات العلمية في الأسلوب التفسيري التنزيلي ( حسب ترتيب نزول السور القرآنية ) وعمل طوال مايناهز سبعة وعشرين عاماً في مجال التحقيق والبحث والتدريس وكتابة الكتب والمقالات والتوجيه والتحكيم للعديد من الرسائل في مرحلتي الماجستير والدكتوراه .

ومن أهم الجوائز التي حازها سماحته يمكن الإشارة الى ( الفوز في مسابقة كتاب السنة التي تنظمها الحوزة العلمية في قم المقدسة لتاليفه كتاب التفسير التزيلي للأسس ، الأصول ، القواعد ، الفوائد ) ، والحصول على لوحة وشهادة التقدير من رئيس الجمهورية الإيرانية من أجل كتاب التفسير بمعية الوحي ( ويشمل على ستة مجلدات ) والحصول على جائزة المحقق الأفضل في معرض الكتاب الذي نظمته وزارة الثقافة والإرشاد الإيرانية ) وكذلك حصول سماحته على لوحة التقدير الخاصة المقدمة من رئيس منظمة الإعلام الإسلامي بعنوان خادم القرآن .

ويمكن الرجوع الى عنوان الموقع التالي للحصول على مقالات سماحته :

https://yun.ir/bahjatpoor

ونقدم نبذة مختصرة حول كل واحد من تاليفاته .

التعريف بالكتب

الكتب التنزيلية :

لاشك ولاريب فإن القرآن الكريم نزل بشكل ترتيبي وهذا الترتيب يختلف بنوع ما مع الترتيب الفعلي والحالي ، وقد شكل الترتيب الذي نزل فيه المساحات الأكثر عمقاً وإعتماداً لدى المجتمع المكي والمدني ؛ بإعتبار إن نزول كل قسم منه كان ناظراً بصورة خاصة الى الوضع الذي تعيشه تلك المجتمعات والحاجة الملحة لمخاطبيه ، وبطبيعة الحال فإن موضوع دراسة هذا الوضع يمكن أن يساعد في مجالات مختلفة من جملتها : إسلوب وآلية تفسر القرآن وكذلك إيجاد نظرة صحيحة ودقيقة في تحول وإنتقال المجتمع من مرحلة الخرافات العبادية والجهالة الى مرحلة الإيمان والحضارة وخلق وإيجاد السبل والطرق الممكنة للتغير الديني ، ولهذا السبب فقد شق هذا الأسلوب التفسيري طريقه في الفترة الأخيرة وأخذ أبعاداً واسعة بين أوساط المفسرين . ولعل الآثار والمؤلفات التي تخرج الى النور في هذا المجال هي من النتاجات والجهود المضنية والعصارة الفكرية التي جاء بها سماحة الأستاذ القدير حجة الإسلام والمسلمين عبد الكريم بهجت بور . ويشير التفسير الذي تم ذكره آنفاً في البداية الى البحوث النظرية لهذا الأسلوب التفسيري ومن ثم الى آثار ترتيب نزول السور ومن بعد ذلك يتطرق الى البحوث التي لها جنبة التنزيل الموضوعي .

عنوان الکتاب بالفارسیة: «تفسیر تنزیلی؛ مبانی، اصول، قواعد و فواید»

(التفسیر التنزیلی؛ الاسس، الاصول، القواعد، الفوائد)

وقد تم طباعة هذا المؤلف في مجلد واحد وذلك في سنة 1392 ش ، 1434 ق وتضمن الأسس والمباني والأصول والقواعد للتفسير التنزيلي و ذلك لأول مرة في العالم الإسلامي في مجال التحقيق القرآني . وجرى طباعة أربعة دورات منه الى وقتنا الحاضر .

إن الهدف من وراء هذا الكتاب هو عرض تقرير تحقيقي وبحثي في الآدبيات العلمية والهيكلية الجامعة والشاملة للبحوث النظرية للتفسير التنزيلي ( طبقاً لترتيب نزول السور القرآنية ) .

وتناول سماحته في الفصل الأول لهذا الكتاب وبعد طرحه للبحوث العامة والتي من جملتها الفهم والإدراك الصحيح للمصطلاحات ذات الصلة من قبيل الأسس والأصل والأسلوب والتفسير التزيلي وغيرها، الى دراسة المباني والأسس التي يتضمنها التفسير التنزيلي مثل مشروعية وجواز التفسير التنزيلي وفطرية كون القرآن وغيرها ، واما في الفصل الثاني فقد تم التطرق الى بحوث اصول التفسير التنزيلي من قبيل الأصل التربوي من وراء نزول القرآن ، الأصل التدريجي ، التوقيفي وغيرها من البحوث الأخرى التي تنصب في خانتها ، واما في الفصل الثالث فقد تم الإشارة الى قواعد التفسير التنزيلي ، وفيه بحوث مثل أسلوب وطريقة الكشف عن الإنسجام الحاصل للسورة ، والتناسب الموجود في السور ، والجدول المختار في ترتيب نزول السورة وغيرها من المواضيع ، واما في الفصل الرابع فقد تم التطرق فيه الى مسألة الفوائد التي تترتب على وجود التفسير التنزيلي في مجالي الأسلوب وعمليات التفسير .

عنوان الکتاب بالفارسیة: « در آمدی بر اصول تحول فرهنگی با الهام از نزول تدریجی قرآن»

النتائج الحاصلة على أصول التحول والتغير الثقافي بالإلهام من النزول التدريجي للقرآن

لقد تم طباعة هذا الكتاب في مجلد واحد وذلك في سنة 1388 ش ، 1429 ق عن طريق رياض الكتاب ( بوستان الكتاب ) في مدينة قم المقدسة ، وقد جرى التأكيد في هذا الكتاب على عملية الدور النزول التدريجي للقرآن الكريم في إيجاد التغيير الثقافي للمجتمع المعاصر لنزوله ، وكذلك على العملية الإستعابية والقدرة المعرفية في الأسلوب الذي جرى تطبيقه في مسار النزول في إيجاد التحول والتغيير المشابة في العصر والأمصار الأخرى والبحوث التي تم الغور فيها وبيانها هي عبارة عن " التحول القرآني " و " ومن أين بدأ التحول الثقافي " و " دور أسلوب ترتيب نزول السور في الإستيعاب الأفضل لتحول الثقافي " و " ملاحظات حول الأسوب التفسيري التنزيلي " و " نماذج من أصول التحول الثقافي بالنظر الى النزول التدريجي " .

عنوان الکتاب بالفارسیة: « تفسیر موضوعی تنزیلی؛ ماهیت و قواعد»

التفسير التنزيلي الموضوعي ؛ الماهية والقواعد

جرى تأليف هذا الكتاب في سنة 1399 ش ، 1441 ق وهو في طور الطباعة والنشر ، ولاشك فإن الأسلوب التنزيلي الموضوعي والبحوث النظرية له هو أمر بديع وطريقة مثلى في الدراسات القرآنية ، وتساعد عملية معرفة وتشخيص قواعد هذا الأسلوب المحققين من أجل تحديد عملية التحول لكل عنصر من المفاهيم للثقافة القرآنية وتغيرها الى الهوية الدينية للمسلمين ، وقد سعى مؤلف هذا الكتاب وضمن بيان سياقات حقيقة التفسير التنزيلي الموضوعي الإهتمام والتوجه الى الأقسام والمراحل التي يشملها ذلك التفسير ومن ثم شرح وتوضيح القواعد ذات العلاقة بكل مرحلة من مراحل التفسير التنزيلي الموضوعي . وجرى الإشارة في هذا الكتاب الى عشرين قاعدة تخص التفسير هذا ، والكتاب هو مرحلة الطباعة في معهد الدراسات والبحوث الثقافية والفكر الإسلامي .

عنوان الکتاب بالفارسیة: « شناخت‎نامه تنزیلی سوره‎های قرآن کریم»

المعرفة التنزيلية لسور القرآن الكريم

المعرفة التنزيلية لسور القرآن الكريم هو كتاب يقع في مجلد واحد وتم في سنة 1394 ش ، 1436 ق طباعته عبرّ دار نشر تمهيد ، ويرسم ويجسد هذا الكتاب العرض العام والمتناغم من سور القرآن الكريم وذلك طبقاً لتنزيلها ، ويشمل 114 سورة قرآنية حيث يتضمن بيان كل سورة ووصف أغراضها والمضمون لها والنسبة والعلاقة لكل سورة مع السورة السابقة لها في مسير النزول على النبي الأكرم ( صلى الله عليه وآله وسلم ) وأسباب النزول والروايات الواردة في فضيلتها . وتم السعي في هذا الكتاب وبعد التآمل حول محورية كل واحد من تلك المواضيع بيان وشرح السبيل والطريقة من أجل سلاسة الإدراك والتفاهم المتلائم والحكمة من وراء وضع السور تدريجياً على التوالي .

وتناول الكاتب في كل سورة في البداية الى شرح السورة ومتعلقاتها يعني تقرير عن ظاهرها والذي يتضمن الأسم والمناسبة من تسمياتها وكونها مكية أم مدنية والآيات الأستثنائية الممكنة ورتبة النزول والرتبة المصحفية وعدد الآيات التي عرضت في السورة ومن ثم التطرق الى سرد التقرير الخاص بمضمون السور ، وقد جرى الحديث في هذا القسم من الكتاب الى الترتيب من المقصود والمضمون وإرتباط وعلاقة السورة مع السورة التي سبقتها في ترتيب النزول والافضلية وشأنية النزول ، بالطبع في الحالات التي يرى فيها المؤلف أن الروايات مقبولة ومعتمدة .

عنوان الکتاب بالفارسیة: «همگام با وحی؛ تفسیر تنزیلی»

التفسير التنزيلي ؛ والمعية مع الوحي

يعتبر هذا الآثر هو أول تفسير ترتيبي للسور القرآنية حسب ترتيب نزول سور القرآن الكريم في الأوساط الشيعية ، وجرى في سنة 1387 ش ، 1429 ق نشر أول مجلد له ، ومن المتوقع أن يصل الى 18 مجلداً ، وقد تم تناول وطباعة 57 سورة وذلك في قالب ستة مجلدات والمجلد السابع والثامن يشمل 12 سورة ( الى نهاية سورة الكهف المكية 69 ) جاهزي للطباعة والنشر .

ويشمل تفسير المعية مع الوحي الخصائص التالية :

_ إزاحة الستار عن التركيب الحكيم للمضمون والمحتوى للآيات والسور وهيكليتها في أثناء النزول التدريجي للقرآن .

_ الإشارة الى التوزيع العلمي والفني المتناسق للمفاهيم والقيم الدينية في جميع الآيات القرآنية .

_ التعبير عن الإستمرارية المنطقية للمفاهيم والمعاني القرآنية .

_ الشرح المنهجي لنزول كلام الوحي في ظل التغيير الثقافي الجاهلي والتحول والإتجاه صوب الثقافة الإلهية .

_ تقديم نظرة عامة عن الهندسة العميقة والدقيقة للتحول القرآني من منظور التعرف على الأسلوب الحاكم في القرآن .

وقد تم طباعة هذا التفسير بواسطة دار نشر تمهيد .

عنوان الکتاب بالفارسیة: «آموزش جامع قرآن کریم»

التعليم الشامل والجامع للقرآن الكريم   

جرى تأليف هذا الكتاب في قالب ستة مجلدات لأجل إيجاد التنظيم والتنسيق في النظام التعليمي للحوزة العلمية النسوية ، وذلك بالتعاون والتنسيق مع جمع من المحققين والباحثين .

ويرى الكاتب بإن هذا الأسلوب التعليمي المتبع هو نفس الأسلوب الذي إتبعه النبي الأعظم ( صلى الله عليه وآله وسلم ) حيث يشمل مجموعة من تعاليم تعلم الألفاظ القرآنية وتصحيح القراءة وحفظ الآيات ، وكذلك بيان وشرح النقاط والركائز العلمية والعملية للآيات والتطبيقات اللازمة لها ، والتدبر القرآني يعني نقل الإرشادات والتعاليم الضرورية للأمة من أجل العيش في ظل هذا الكتاب السماوي .

وكان التركيز ينصب من جانب مؤلفي هذا الكتاب على مسألة إنتقال أهم المواضيع القرآنية في قالب عشرين دراساً في الحوزة العلمية النسوية . وهذا الكتاب يغور في البحوث ذات الصلة بالعلوم القرآنية ومن جملتها : التجويد والقراءة ، حفظ القرآن ، تصحيح الصلاة ، البحوث التي تتعلق بجمع القرآن ، المحكم والمتشابه ، الإعجاز وسائر البحوث الأخرى بالتزامن مع التفسير الإجمالي للآيات والتعرف على السور القرآنية وإنزال مفاهيم القرآن الكريم وتطبيقها على مجريات الحياة في العصر الحاضر ، شرح وبيان النقاط التربوية الضرورية في الآيات وسوف يُطبع هذا الكتاب قريباً .

عنوان الکتاب بالفارسیة: « سیر فرهنگ‎سازی پوشش اسلامی با رویکرد تفسیر تنزیلی»

مسار ثقافة اللباس والحجاب الإسلامي بالنظر الى التفسير التنزيلي

هذا الكتاب هو تفسير موضوعي تنزيلي إذ إن الهدف والدافع الأساسي من تأليفه هو الحصول على الآلية والأسلوب الناجع من أجل ترويج ونشر ثقافة اللباس الإسلامي في المجتمع . ويعتقد كاتبه بإن تشريع حكم اللباس في سورة الأحزاب ( النزول 90 ) هو لأجل ضرورة إيجاد الأرضية والمناخ المناسب والملائم للمجتمع الإسلامي للقبول بحكم اللباس الإسلامي وتوفير الأرضية اللازمة لتشريع وصدور هذا الحكم .

واعتبر الكاتب أن أسباب وأرضيات هذا الحكم هي عشرة قوانين وأوامر معرفية قبل إصدار حكم اللباس الإسلامي .

والكتاب في البداية يتطرق الى مسألة تعريف اللباس والأختلاف بينه وبين الحجاب والعفاف ومن ثم بيان التفسير المنتخب من آيات سورة الأحزاب وذلك لأجل شرح العلاقة والإرتباط الحاصل في عملية اللباس مع الشخصية الإيمانية للمجتمع . وبعد ذلك يأخذ الكتاب على عاتقه طرح عشرة مكونات ضرورية وخصوصيات لابد من تحققها لأجل الإذعان لحكم اللباس الإسلامي من جانب المجتمع جاء بيانها في سياق الآيات 59 لسورة الأحزاب ، والإشارة بإيجاز الى كيفية الترويج لذلك في المجتمع . وينتقد الكتاب ضمنياً الجهود المبذولة للترويج للحجاب في المجتمع ويعتبرها غير فعالة بسبب إهمال الأساليب المؤثرة التي جاء بها القرآن الكريم .

وتم طباعة ونشر هذا الكتاب في سنة 1396 ش ، 1438 ق بواسطة دار نشر تمهيد .

عنوان الکتاب بالفارسیة: « روش فرهنگ‎سازی پاک‎دامنی در قرآن با رویکرد ترتیب نزول»

أسلوب ثقافة العفة في القرآن من خلال عملية ترتيب النزول

الكتاب المذكور هو تفسير موضوعي تنزيلي جرى تاليفه في مجلد واحد ، وتم طباعته في سنة 1400 ش ، 1442 ق وذلك بالتعاون الذي حصل بين مؤسسة التمهيد ودار نشر هاجر وتناول مؤلف الكتاب بالإضافة الى سياق التميز والتفكيك اللباس الإسلامي عن العفة الجسدية والعفة لدى النساء والرجال ، دراسة الآيات التي تتعلق بالعفة والتلوث الجنسي والعلاقة المنطقية بينهما في مسار النزول . ويظهر هذا البحث بإن ثقافة العفة والطهارة المطلوبة في القرآن تجرى متابعته وخصها في طوال نزول القرآن في مكة وحتى المدينة المنورة . ومن هذا المنطلق فقد تم تقسيم البحوث التي تناولها الكتاب الى اربعة مراحل وتنظيمها في فصل منفصل ، وهذه المراحل هي عبارة عن : قيمة الإجتناب عن التلوث والفساد الجنسي ، إثبات هذه القيمة ، إرساء قاعدة إجتناب التلوث الجنسي وإثباتها .

عنوان الکتاب بالفارسیة: « سیر تنزیلی اهداف قرآن در قرآن»

المسار التنازلي للأهداف القرآنية في القرآن

جرى تأليف هذا الكتاب بالأسلوب الموضوعي التنزيلي ، وخصائص البحث فيه تستند إلى تفسير الموضوعي التنزيلي وهو الذي يميزه عن غيره من الكتب المماثلة ، وينتقد الكتاب الدراسات السابقة والمعاير والضوابط التي حكمتها ، ونظمت هيكليته على أساس أربعة مراحل ودورات للنزول وتوصل المؤلف الى 29 هدفاً قيماً وجزئياً ونهائياً . والكتاب هذا في طور الطباعة والنشر في معهد البحوث والدراسات الثقافية والفكر الإسلامي .

الكتب الأخرى

وهناك كتب أخرى لسماحته كذلك في مجال التفسير والعلوم القرآنية منها :

عنوان الکتاب بالفارسیة: «تفسیر فریقین؛ تاریخ، مبانی، اصول»

تفسير الفريقين ؛ التاريخ ، الأسس ، الأصول

يعتبر هذا الكتاب من جملة الكتب التي أخذت بنظر الإعتبار مجالات وجوانب الأساليب والإتجاهات التفسيرية ، وجرى عرضه في الأوساط العلمية وذلك في سنة 1391 ش ، 1433 ق عن طريق دار نشر الآثار النفيسة ، وتم تنظيم هذا الكتاب في ثلاثة فصول ففي الفصل الأول سعى المؤلف الى تقديم فهم واضح وشفاف عن المصطلاحات التفسيرية للطبقات والمستويات المختلفة لفهم القرآن ، وتاريخ العملية التفسيرية في المذهب الشيعي والسني . واما في الفصل الثاني فقد طرحت الأسس والمباني التي تبنتها الفرق الإسلامي والتي تشمل الشيعة والمعتزلة والأشاعرة والماتريدية والوهابية ، واما في نهاية الفصل الثالث تناول الكاتب المصادر المعتمدة لدى الفرق الإسلامية وحجيتها في مجال التفسير والتطرق الى دراسة مجال الدلالة وحجية سنة النبي الأكرم ( صلى الله عليه وآله وسلم ) وسنة أهل البيت ( عليهم السلام ) وقول الصحابة في التفسير .

عنوان الکتاب بالفارسیة: «تحریف‎ناپذیری قرآن»

عدم تحريف القرآن الكريم

جرى تأليف هذا الكتاب بشكل مختصر ، ويبحث ومن خلال الإستفادة من الادبيات العلمية الواضحة الى موضوع عدم إمكانية تحريف القرآن الكريم والإجابة على الشبهات التي تحوم حول ذلك . ومن أهم البحوث التي جرى تناولها فيه هي : إتفاق الأمة الإسلامية على سلامة القرآن ، والجذور التي تدعي وجود التحريف ، بطلان نظرية تحريف القرآن من منظار المذهب الشيعي ، الأدلة على إرتداد وكفر من يدعي التحريف ، ونقد الشبهات في مجال التحريف .

وأخذت دار نشر الآثار النفيسة على عاتقها مسؤولية طباعة ونشر هذا الكتاب وذلك في سنة 1387 ش ، 1429 ق .

عنوان الکتاب بالفارسیة: «مهارت‎های بیان تفسیر سوره‎های قرآن کریم»

مهارات التعبير التفسيري لسور القرآن الكريم

ان الهدف من تأليف هذا الكتاب هو الأخذ بايدي الاساتذة والمبلغين ومعلمي القرآن ومساعدتهم من أجل عرض تفسير مناسب ومنسجم من الكتاب الرباني ، ويسعى الكتاب هذا الى تقديم أسلوب وخطوط عريضة صحيحة للتفسير والبيان الصحيح لذلك الى المخاطبين والمتلقين . ونظم هذا الكتاب بصورة دروس ويقع في قالب عشرة دروس ، وتم طباعته بواسطة دار نشر تمهيد وذلك في سنة 1393 ش ، 1439 ق ، وجرى تقويمه وتجديد طباعته مجدداً وذلك في سنة 1397 ش ، 1439 ق .

عنوان الکتاب بالفارسیة: «نفوذی‎ها؛ مروری بر روش‎ها و عوامل نفوذ شیطان در جامعه اسلامی با تأکید بر آیات قرآن»

(المتسللون ؛ مراجعة الاساليب والعوامل المساعدة في نفوذ الشيطان في المجتمع الإسلامي من خلال التأكيد على الآيات القرآنية )

كتاب المتسللين يدرس ويبحث الأساليب والعوامل التي من شأنها أن تساعد وتزيد عملية نفوذ الشيطان في المجتمع الإيماني لصدر الإسلام ، وتظهر إن الشيطان ينفذ في داخل المجتمع عادة بصورة غير مباشرة وذلك عن طريق بعض الأشخاص مثل المنافقين والذين في قلوبهم مرض ومن يريد الدنيا وملذاتها ومن لا طاقة لهم ، وبالتالي يحقق الأهداف والأغراض التي يبتغيها . وقد تم في هذا الكتاب بيان الاساليب القرآنية من أجل الوقوف رادع قوي ضد هذا النفوذ ، والنقطة التي تثير الإهتمام في هذا الآثر هي تطبيق النتائج الحاصلة من دراسة المجتمع في صدر الإسلام وإنزالها على أرض الواقع المعاش في المجتمع المعاصر . وتسعى امريكا والتي هي العنوان الأبرز للشيطان الأكبر والتي تعمل عمل الشيطان لغرض النفوذ والهيمنة على المجتمع الإسلامي ، وتستعمل نفس الاساليب الشيطانية وفي النتيجة يجب الوقوف أمام النفوذ الأمريكي وذلك بالإستفادة من الاساليب القرآنية حتى نتمكن من الغلبة في هذا الميدان .

عنوان الکتاب بالفارسیة: «ما و قرآن»

نحن والقرآن

لقد تم تأليف هذا الكتاب للشيعة الذين يدرسون في خارج ايران وأوطانهم كي يتمكنوا من الدفاع بصورة إجمالية عن حصن القرآن والبحوث التي تتمحور حوله وذلك في مواجهة الأديان الأخرى .

والكتاب هذا يقع في قالب مقدمة تشمل بحوث من قبيل دراسات المستشرقين وغيرها ونظم في اربعة فصول ، وعنوانها هي كالتالي : رسالة القرآن ، نزول القرآن ، تلاوة القرآن ، والتحقيق في القرآن . ولعل سهولة إستعمالات الكتاب وفهمه والتركيز على المواضيع ذات الحاجة للمبتلين هي من أهم خصائصه . وقد تم طباعة الكتاب بناءاً على طلب ممثلية مقام قائد الثورة الإسلامية في امور الطلبة الجامعين في خارج ايران وذلك في سنة 1389 ش ، 1435 ق .

التعاون في تأليف الموسوعة الفاطمية

جرى كتابة الموسوعة الفاطمية في قالب دورة كاملة تقع في ستة أجزاء وتعمل على بيان عظمة وشخصية مولاتنا الصديقة الكبرى فاطمة الزهراء ( عليها السلام ) ومكانة ومنزلة المرأة في المصادر الدينية وجرى التطرق لحياة ومنزلة وشخصية الزهراء ( عليها السلام ) في جزئين ، والحكمة والمعارف الفاطمية والمرأة والأسرة وذلك في قالب اربعة أجزاء . وهذا الآثر الفاخر والذي تولى الأستاذ حجة الإسلام بهجت بور مسؤولية المعاون العلمي له تم طباعته في سنة 1393 ش ، 1435 ق بواسطة دار نشر معهد البحوث والدراسات الثقافية والفكر الإسلامي .

التعاون في تأليف موسوعة العلوم القرآنية

تقع موسوعة العلوم القرآنية في خمسة أجزاء ، وهذه الموسوعة والمجموعة هي من نتاج وجهود معهد البحوث والدراسات الثقافية والفكر الإسلامي ، وتم عرض اربعة أجزاء منها في الأوساط العلمية ، وتناول الجزء الأول والثاني منها البحوث التي تتعلق في معرفة القرآن والركائز الإصلاحية التي يقف عليه خطابه ، وأختص الجزء الثالث في مجال التفسير ، التاريخ ، الأساليب والمنهاج ، واما الجزء الرابع فقد تم كتابته في مواضيع التفسير والأسس ومنطق الفهم له ، وكان سماحة حجة الإسلام والمسلمين بهجت بور هو من تولى المعاونية العلمية للجزئين الأولين من هذه الموسوعة العلمية القيمة .

التعاون في كتابة كتاب التفسير الموضوعي للقرآن الكريم

من الطبيعي القول بأن الإنسان المعاصر يسعى ومن عمق وجوده وراء طلب الحقيقة الأصيلة وماء الحياة ، ولن يتاتى له ذلك الإ في الدين الإسلامي المبين وقيم ومبادئ الكتاب السماوي الهادي القرآن الكريم ، وقد تم وفي ظل حصول التغيير في دروس العلوم والمعارف الإسلامية للجامعات الإيرانية ، إدراج البحوث القرآنية والتفسيرية في الدروس الجامعية والهدف من ذلك هو زيادة المستوى المعرفي للطلبة في جميع أنحاء ايران .

ولاشك فإن واحد من الكتب المهمة في هذا المضمار هو كتاب التفسير الموضوعي للقرآن الكريم ، وقد تم تحقيقه بواسطة عدد من المحققين الأكفاء ، وتولى كتابة فصوله سماحة الأستاذ الفاضل حجة الإسلام بهجت بور وقد تمت طباعة مئات الآلاف من نسخ هذا الكتاب وجرى في خريف سنة 1400 ش ، 1443 ق تجديد طباعته من قبل دفتر نشر المعارف .

وهناك تحقيقات ومؤلفات أخرى لهذا الأستاذ العالم في طور التحقيق والكتابة من جملتها :

مسار التربية التوحيدية في القرآن

التدبر في السور القرآنية الطوال

العملية الحكمرانية في الأسلوب التفسيري لسماحة آية الله العظمى الخامنئي ( دام ظله ) . 

مجله دین و سیاست فرهنگی

عضو تحریریه

نشریه مطالعات اسلامی زنان و خانواده

عضو تحریریه

نشریه قرآن، فقه و حقوق اسلامی

عضو تحریریه

 در این بخش با کلیک بر روی عنوان مقاله، شما به صفحه دانلود مقاله منتقل خواهید شد.

۱. 

گونه شناسی روش قرآن کریم در فرهنگ سازی الزامات رفتاری جامعه اسلامی (مطالعه موردی: الزام رفتاری انفاق و توجه به وضع نیازمندان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالکریم بهجت پور رحیم حاصلی نفیسه زارعی

منبع: قرآن، فرهنگ و تمدن سال دوم پاییز ۱۴۰۰شماره ۱ (پیاپی ۵) 86 – 103

 ۲. 

بررسی نقش آیه «فَاصْدَعْ بِما تُؤْمَرُ...» در کیفیت دعوت رسول اکرم (ص)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویه: رحیم حاصلی ایرانشاهی عبدالکریم بهجت پور سید محمد نقیب

منبع: پژوهش های قرآنی سال بیست و ششم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۹۸) 47 – 70

 ۳. 

روش ایجاد تحول فرهنگی اجتماعی با الهام از اهداف قرآن در سیر نزول(مقاله علمی وزارت علوم)

منبع: فلسفه دین سال هفدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۴۴) 361 – 392

 ۴. 

رابطه خاتمیت با جامعیت و تأسیس حکومت دینی در نگاه علامه طباطبایی (ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید علی موسوی اصل عبدالکریم بهجت پور

منبع: اندیشه نوین دینی سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۶۲ ۵۹-۷۸

 ۵. 

آسیب شناسی اخلاقی-سیاسی جامعه و راهکارهای دستیابی به جامعه ی مطلوب اسلامی بر اساس سوره ی احزاب(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: بتول ملاشفیعی عبدالکریم بهجت پور محمد ناصحی

منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۹۲ 7 – 23

 ۶. 

تبیین روشمند و علمی بودن «بی تأثیری اختلاف قرائات بر تحریف قرآن» از دیدگاه استاد معرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالکریم بهجت پور علیرضا محمدی فرد

منبع: آموزه های قرآنی پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۰ 259 – 284

 ۷. 

بازشناسی ساختار مباحث توحید در کلام امامیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالکریم بهجت پور محمدمیثم حقگو

منبع: معرفت کلامی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۲)

 ۸. 

نگرشی کاربردی به رفتارشناسی ملکه سبأ در تعامل با مردم در تفسیر آیات 23 و 24 نمل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید نادری عبدالکریم بهجت پور

منبع: مطالعات تفسیری سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۵ 121-144

 ۹. 

ترسیم صورت بندی تطورات گفتمانی گفت وگوهای قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالکریم خیامی عبدالکریم بهجت پور

منبع: دین و ارتباطات سال بیست و پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۵۳) 41-79

 ۱۰. 

نقش تفسیر تنزیلی در پیشرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

منبع: قبسات سال بیست و سوم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۹۰ 5 - 31

۱۱. 

تحلیلی بر ساختار و آسیب شناسی جامعه نبوی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: عبدالکریم بهجت پور مجید چهری

منبع: حکومت اسلامی سال بیست و یکم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۸۱) 87-114

۱۲. 

الگوی خط مشی گذاری انسجام اجتماعی از منظر قرآن کریم(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: عبدالکریم بهجت پور سید محمدحسین هاشمیان رحمان یاسی

منبع: دین و سیاست فرهنگی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۷ 7 - 32

۱۳. 

سبک زندگی فاطمی(مقاله ترویجی حوزه)

منبع: پژوهشنامه سبک زندگی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱

 ۱۴. 

بررسی سیر تنزیلی آیات تحدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالکریم بهجت پور زهرا بهجت پور

منبع: قبسات سال بیستم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۷۷

۱۵. 

توسعه پذیری ظرفیت فقهی قرآن(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: حامد معرفت عبدالکریم بهجت پور

منبع: قرآن، فقه و حقوق اسلامی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲

۱۶. 

ارزیابی دیدگاه صاحب نظران در تبیین اهداف قرآن(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: عبدالکریم بهجت پور

منبع: قرآن شناخت سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۱۵)

۱۷. 

روش کشف الگوی مهندس فرهنگی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

منبع: راهبرد فرهنگ سال هفتم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۲۷

۱۸. 

رسالت قرآن، پیشینه، فوائد

نویسنده: عبدالکریم بهجت پور مجید چهری

منبع: حسنا سال ششم بهار ۱۳۹۳ شماره ۲۰

 ۱۹. 

بررسی تحلیل علامه طباطبایی از بازخواست هارون(ع) توسط موسی(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

منبع: اندیشه نوین دینی سال نهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳۴

 ۲۰. 

روش طرح توحید در قرآن (خداپرستی یا خداشناسی)(مقاله علمی وزارت علوم)

منبع: قبسات سال پانزدهم تابستان ۱۳۸۹ شماره ۵۷

 ۲۱. 

رویکردی نو در تفسیر بر اساس ترتیب نزول(مقاله پژوهشی حوزه)

منبع: پژوهشهای قرآنی سال شانزدهم تابستان و پاییز ۱۳۸۹ شماره ۶۲ و ۶۳

 ۲۲. 

سیری در زندگی علمی آیت الله معرفت

منبع: بینات ۱۳۸۳ شماره ۴۴

 ۲۳. 

بررسی آرای ذهبی درباره «تأویل»(مقاله ترویجی حوزه)

منبع: طلوع ۱۳۸۳ شماره ۱۲

 24

• بررسی تطبیقی دیدگاه آیت الله معرفت و علامه طباطبایی در منبعیت گفتار صحابه و تابعان در تفسیر
  عبدالکریم بهجت پور ، محسن قمرزاده
  نشریه دین و دنیای معاصر، پاییز و زمستان 1396
  متن

1395 - 1396

رئیس مرکز تخصصی قرآن پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

1393 - 1395

مدیر گروه مطالعات قرآن و حدیث/ پژوهشکده حکمت و دین پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

1388 - 1390

معاون پژوهشی دانشنامه فرهنگ فاطمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

1388 - 1396

رئیس گروه قرآن شناخت دانشنامه قرآن شناسی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

1387 - 1394

رئیس پژوهشکده دانشنامه نگاری پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

1386 - تاکنون

مدیر گروه تفسیر تنزیلی موسسه تمهید قم

1396ـ1400

مدیر مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران

1385 - 1387

معاونت آموزش مرکز مدیریت حوزه علمیه قم

1380 - 1384

مسئولیت مدیریت مدارس حوزه علمیه قم

1378 - 1380

قائم مقام نهاد رهبری در دانشگاه های آزاد

1377 - 1378

مسئولیت نهاد رهبری در دانشگاه تربیت مدرس

1375 - 1377

معاون فرهنگی نهاد رهبری در دانشگاه های کشور

1396 - تاکنون

عضو شورای عالی آموزش و پرورش کشور

1396 - 1400

عضو شورای سیاستگذاری حوزه علمیه خواهران

1396 - 1400

عضو کمیسیون علمی فرهنگی شورای سیاستگذاری حوزه های علمیه خواهران

13 - 1400

عضو کمیسیون مدیریت و برنامه ریزی شورای سیاستگذاری حوزه های علمیه خواهران

1396 - 1400

عضو کمیسیون ساماندهی رشته های تحصیلی شورای سیاستگذاری حوزه های علمیه خواهران

1396 - 1400

عضو کمیسیون ساماندهی رشته های تحصیلی شورای سیاستگذاری حوزه های علمیه خواهران

1386 - 1400

عضو شورای تبلیغ دفتر تبلیغات اسلامی قم

1386 - 1387

دبیر شورای مدارک حوزه علمیه قم

1386 - تاکنون

عضو شورای مدارک حوزه علمیه قم

1383 - تاکنون

عضو پیوسته انجمن علمی قرآن پژوهی حوزه علمیه قم

1383 - تاکنون

عضو شورای علمی دانشنامه قرآن شناسی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

1383 - تاکنون

عضو شورای علمی گروه قرآن پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

1401 _ تاکنون قائم مقام مدیر و دبیر کرسی های آزاد اندیشی، نقد و مناظره

در این بخش لینک مصاحبه های استاد قرار داده می شود.

1. 

حجت الاسلام والمسلمین بهجت‌پور تبیین کرد: تحلیلی از عملکرد نظام در اغتشاشات اخیر/ "شعار فریب" چه بر سر زنان ایرانی می‌آورد؟

جمهوری اسلامی با برخورد نظامی می تواند به راحتی اغتشاش‌گران را جمع کند؛ اما از مظلومیت و از دوراندیشی، آن است که باید جبهه‌ی معترضینی که در کنار جریان اغتشاش حضور دارد، به نتیجه برسد که چه سبوعیت و ددمنشی در این اغتشاشگران هست و دور آنان را خالی کنند.

«غیرت ملی» و «غیرت دینی» از جمله مؤلفه های مهم و اثرگذار یک جامعه اسلامی است که می تواند در رشد و شکوفایی یک کشور تأثیر بسزایی داشته باشد و اغتشاشات اخیر سبب شد تا گفت‌وگویی با «دبیر هیأت حمایت از کرسی‌های نظریه پردازی شورای عالی انقلاب فرهنگی» و «عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه» پیرامون این مؤلفه ها داشته باشیم.

متنی که ملاحظه می کنید، ماحصل مصاحبه رسانه رسمی حوزه‌های علمیه با «حجت الاسلام والمسلمین عبدالکریم بهجت‌پور» است که تقدیم شما مخاطبان فرهیخته خواهد شد.

 در ایـــن لیــــنــــک بخوانید.

**************************************************************************