دکتر امین نعمتی

کلینیک درمان اعتیاد هدایت
شیراز بلوار حسابی (صنایع) بیست متری فرمانداری نبش کوچه ۸/۱  پلاک ۳۹۱
۳۶۲۵۱۲۸۱-۳۶۳۶۴۳۸۴
۰۹۱۷۶۱۱۶۸۹۸
ساعت کار هر روزه عصر ساعت ۴ الی ۸   

منظور از درمان نگهدارنده اینست که چنین درمانی مانع از این می شود که شخص بسمت مصرف مواد گرایش پیدا کند.

در درمان اعتیاد به مواد مخدر دو نوع درمان نگهدارنده داریم

۱- درمان نگهدارنده با داروهای آگونیست ( داروهایی که اثراتی شبیه به مخدرها دارند) مانند متادون و بوپره نورفین

۲- درمان نگهدارنده با داروهای آنتاگونیست ( داروهایی که اثرات ضد مخدر دارند) مانند نالترکسان

هدف درمان نگهدارنده با داروهای آگونیست کاهش آسیب است یعنی اینکه شخص با روی آوردن به مصرف این داروها آنهم تحت شرایط خاص نیاز به تهیه و مصرف مواد نخواهد داشت و به این صورت از آسیب های مرتبط با تهیه و مصرف مواد دور می ماند. لازم به ذکر است اگر این داروها تحت نظر کلینیک و بر اساس پروتکل های درمانی مصرف نشوند تاثیری چندانی در دور ماندن شخص از آسیب نخواهند داشت!

هدف درمان نگهدارنده با داروهای آنتا گونیست مانند نالترکسان نیز اینست که مصرف نالترکسان مانع از تاثیر مواد مخدر بر روی بدن می شود و مصرف مواد همراه با مصرف نالترکسان اثرات ناخوشایندی را بدنبال خواهد داشت به این ترتیب تا زمانیکه شخص روزانه نالترکسان را مصرف می کند به مصرف مواد روی نمی آورد. قبل از شروع درمان نگهدارنده با نالترکسان سم زدایی لازم است

درمان سم زدایی 
اعتیاد به مواد مخدر یک بیماری جدی و پیچیده است که نه‌تنها جسم و روان فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه نگرانی‌های بزرگی برای خانواده و نزدیکان او نیز ایجاد می‌کند. 
فرایند سم‌زدایی از بدن که اولین گام برای ترک اعتیاد است، کمک می‌کند تا بدن از سموم حاصل از مصرف مواد مخدر پاک شود و زمینه‌ای برای شروع درمان‌های بعدی فراهم گردد. اما باید توجه داشت که این مرحله نیاز به مراقبت و نظارت پزشکی دارد.
اولین قدم، مشاوره و همراهی با یک مرکز تخصصی و قابل‌اعتماد است. تا بدون نگرانی از قضاوت یا افشای اطلاعات شخصی، راهکار درمانی مناسب را تشخیص داده و اتخاذ کنید. در ادامه این مطلب، به بررسی تعدادی از انواع قرص‌های سم‌‌زدایی بدن از مواد مخدر می‌پردازیم.

روش ماتریکس برای ترک شیشه
یکی از موثرترین روش های درمانی اعتیاد به مواد محرک، مدل ماتریکس برای ترک شیشه است. درحال حاضر استفاده از روش ماتریکس، به دلیل نتایج موفقیت آمیز آن، طرفداران زیادی در مراکز توانبخشی و کلینیک های درمان اعتیاد دارد. به صورت کلی این روش درمانی شامل یک دوره درمانی فشرده و پس از آن یک دوره درمان طولانی مدت برای جلوگیری از عود اعتیاد است.
این روش درمانی، کلیه جنبه های درمان اعتیاد را پوشش می دهد و بهترین روش درمانی برای ترک شیشه است. بنابراین در این مقاله، به بررسی چگونگی روش ماتریکس برای ترک شیشه پرداخته ایم: 
روش ماتریکس برای ترک شیشه چگونه انجام می‌شود؟
متخصصان براساس شرایط و نیازهای منحصر به فرد بیماران، از روش ماتریکس استفاده می کنند. نکته قابل توجه این است که این روش درمانی با نیازهای هر بیمار شخصی سازی می شود بنابراین جزییات روش درمان برای همه بیماران یکسان نخواهد بود. در ادامه با مهم ترین اجزای تشکیل دهنده مدل درمانی ماتریکس آشنا خواهید شد:
آموزش
یکی از مهم ترین بخش های درمان اعتیاد با روش ماتریکس، آموزش بیماران در مورد ماهیت اعتیاد و تاثیرات مواد بر مغز و بدن است. درک عواقب مصرف مواد و اعتیاد، نقش مهمی در ایجاد انگیزه برای دستیابی به بهبودی و  غلبه بر اعتیاد دارد. آموزش به بیماران کمک می کند تا با غلبه بر احساس شرمساری، به مرحله پذیرش اعتیاد رسیده و برای دریافت کمک های مورد نیاز اقدام کنند.
مشاوره فردی
برخورداری از مشاوره فردی رو در رو یکی از اجزاء حیاتی مدل ماتریکس است. مشاوره فردی معمولا ترکیبی از گفتگوهای انگیزشی و درمان شناختی رفتاری (CBT) است. متخصصان از این روش درمانی برای  درک و شناخت ریشه ای عوامل محرک اعتیاد استفاده می کنند. یک متخصص روانشناس حرفه ای با بهره گیری از تکنیک های مشاوره فردی، قادر به انتخاب بهترین روش درمانی برای بیماران خواهد بود.درمانگران با شناسایی عوامل محرک اعتیاد، آموزش مهارت های غلبه بر اعتیاد و جایگزینی عادات و افکار مثبت به بیماران کمک می کنند. همکاری بیماران در جلسات مشاوره فردی، نقش موثری در تعیین اهداف و توسعه راهبردهای مقابله ای با اعتیاد دارد.
گروه درمانی
حضور در جلسات گروه درمانی برای بیمارانی که در حال سپری کردن دوره بهبودی از اعتیاد هستند، تاثیرات بسیار مطلوبی دارد. بیماران در طی گروه درمانی در مورد موقعیت هایی که باعث شروع و ادامه اعتیاد شده است گفتگو می کنند.گفتگو و تبادل نظر با دیگران، در مورد اتفاقات مرتبط با اعتیاد تاثیر زیادی در کاهش دردهای فیزیکی و روانی ناشی از ترک اعتیاد دارد. این جلسات درمانی مثبت و دلگرم کننده، معمولا توسط یک فرد متخصص هدایت می شود که از تجربه کافی در  تفسیر افکار و هدایت مکالمه برخوردار است. تشویق بیماران به ادامه حضور در جلسات گروه درمانی حتی پس از ترک اعتیاد، نقش موثری در کاهش تمایل به بازگشت به مصرف مواد دارد.
خانواده درمانی
یکی از اجزای اصلی مدل ماتریکس، خانواده درمانی است. خانواده مهم ترین کانون پیوندهای انسانی است بنابراین نقش خانواده در بهبود بیماران اعتیاد غیر قابل انکار است. اعضای خانواده در طی جلسات خانواده درمانی روش های حمایت و تشویق عضوی که در حال مبارزه با اعتیاد است را می آموزند. همچنین اعضای خانواده در مورد علل و علائم مصرف مواد، تحت آموزش های لازم قرار می گیرند تا در مواقع ضروری قادر به کمک به عزیزان خود باشند. از سویی دیگر، این روش درمانی سبب تحکیم ارتباط بین اعضای خانواده و ایجاد حمایت لازم برای بهبودی از اعتیاد می شود.
تست مواد مخدر
آزمایش منظم مواد اعتیاد آور یکی دیگر از اجزاء حیاتی مدل ماتریکس است. متخصصان در با انجام آزمایشات دوره ای، پیشرفت بیماران را در مراحل درمان اعتیاد مورد ارزیابی قرار می دهند.
تست اعتیاد به شیشه، در یک محیط حمایتی انجام می شود و بیماران در قبال راستگویی و پایبندی به درمان مورد تشویق قرار می گیرند.
تجزیه و تحلیل علل عود اعتیاد
عود بیماری و بازگشت به مصرف مواد، یکی از مشکلات شایعی است که برخی از بیماران در طی مراحل درمان با آن دست به گریبان می شوند. درک دلایل عود اعتیاد نقش موثری در پیشگیری از بازگشت غیرمنتظره به مصرف مواد دارد. متخصصان برای تحلیل دلایل عود اعتیاد، از مشاوره فردی بیمار با یک درمانگر استفاده می کنند تا متوجه شوند که چه چیزی باعث شده است که بیمار در مقابل وسوسه اعتیاد تسلیم شود. اجتناب از موقعیت های ایجاد کننده اعتیاد و جایگزینی رفتارهای سالم، یکی از مهم ترین اقدامات لازم برای غلبه بر تمایل به مصرف مجدد مواد است. به خاطر داشته باشید که عود به معنای شکست خوردن در درمان اعتیاد نیست بلکه به عنوان یکی از مراحل بهبودی از اعتیاد است.

سیستم پشتیبانی
برخورداری از حمایت یک سیستم پشتیبانی شبانه روزی در طی فرآیند ترک اعتیاد امری ضروری است. مقاومت در برابر وسوسه مصرف مجدد مواد، برای بسیاری از افراد معتاد امری دشوار و غیر ممکن است. برخورداری از یک سیستم پشتیبانی شبانه روزی که در مواقع حساس قابل دسترس باشند اهمیت زیادی در کنترل میل به بازگشت به مواد مخدر دارد. بیمارانی که با روش ماتریکس تحت درمان قرار می گیرند نیز در کلیه ساعات شبانه روزی، از خدمات پشتیبانی مناسب برخوردار می شوند.
اهداف مدل ماتریکسی
هدف کلی مدل ماتریکس غلبه بر تمایل به مصرف مواد، با تشویق بیماران به جایگزینی رفتارها و عادات مثبت است. مدت زمان درمان با روش ماتریکس در حدود ۱۶ هفته است که بیماران پس از طی مراحل این روش ترک شیشه به هوشیاری و سلامت کامل دست پیدا می کنند. بیماران پس از درمان با روش ماتریکس، به مهارت های لازم برای ترک اعتیاد و بازگشت به زندگی عادی مجهز خواهند شد. بنابراین روش ماتریکس به بیماران کمک می کند که با کسب عادات مثبت، توانایی لازم برای کنترل زندگی و غلبه بر مواد را بدست آورند.
مدل ماتریکسی در ترک شیشه به منظور کمک به افراد در فرآیند ترک وابستگی به این ماده مخدر طراحی می‌شود و اهداف چندگانه‌ای دارد. اولین هدف این مدل، ارزیابی جامع و دقیق وضعیت فرد است تا نقاط ضعف و قوت او شناسایی شده و نیازها و اهداف ترک مشخص گردند. سپس، اهداف ترک کوتاه و بلندمدت تعیین شده و برنامه‌های ترک مناسب برای دستیابی به این اهداف طراحی می‌گردد. آموزش و آگاهی‌دهی نقش مهمی در این مدل دارد تا افراد با آگاهی از اثرات منفی مصرف شیشه و یادگیری مهارت‌های مدیریت استرس و ترک، اعتماد به نفس بالاتری به دست آورند. همچنین، مداومت و مانیتورینگ پیشرفت و تعدیل برنامه‌ها بر اساس نیازها و پیشرفت‌های افراد از دیگر اهداف این مدل می‌باشد. این مدل به طور گام به گام و تدریجی فرآیند ترک را تسهیل نموده و افراد را در مسیری ایمن و موثر به سمت بهبود و بازیابی هدایت می‌کند.

یکی از موثرترین روش های درمانی اعتیاد به مواد محرک، مدل ماتریکس برای ترک شیشه است. درحال حاضر استفاده از روش ماتریکس، به دلیل نتایج موفقیت آمیز آن، طرفداران زیادی در مراکز توانبخشی و کلینیک های درمان اعتیاد دارد. به صورت کلی این روش درمانی شامل یک دوره درمانی فشرده و پس از آن یک دوره درمان طولانی مدت برای جلوگیری از عود اعتیاد است.
این روش درمانی، کلیه جنبه های درمان اعتیاد را پوشش می دهد و بهترین روش درمانی برای ترک شیشه است. بنابراین در این مقاله، به بررسی چگونگی روش ماتریکس برای ترک شیشه پرداخته ایم

روش ماتریکس برای ترک شیشه

یکی از موثرترین روش های درمانی اعتیاد به مواد محرک، مدل ماتریکس برای ترک شیشه است. درحال حاضر استفاده از روش ماتریکس، به دلیل نتایج موفقیت آمیز آن، طرفداران زیادی در مراکز توانبخشی و کلینیک های درمان اعتیاد دارد. به صورت کلی این روش درمانی شامل یک دوره درمانی فشرده و پس از آن یک دوره درمان طولانی مدت برای جلوگیری از عود اعتیاد است.
این روش درمانی، کلیه جنبه های درمان اعتیاد را پوشش می دهد و بهترین روش درمانی برای ترک شیشه است. بنابراین در این مقاله، به بررسی چگونگی روش ماتریکس برای ترک شیشه پرداخته ایم

روش ماتریکس برای ترک شیشه چگونه انجام می‌شود؟
متخصصان براساس شرایط و نیازهای منحصر به فرد بیماران، از روش ماتریکس استفاده می کنند. نکته قابل توجه این است که این روش درمانی با نیازهای هر بیمار شخصی سازی می شود بنابراین جزییات روش درمان برای همه بیماران یکسان نخواهد بود. در ادامه با مهم ترین اجزای تشکیل دهنده مدل درمانی ماتریکس آشنا خواهید شد:

آموزش
یکی از مهم ترین بخش های درمان اعتیاد با روش ماتریکس، آموزش بیماران در مورد ماهیت اعتیاد و تاثیرات مواد بر مغز و بدن است. درک عواقب مصرف مواد و اعتیاد، نقش مهمی در ایجاد انگیزه برای دستیابی به بهبودی و  غلبه بر اعتیاد دارد. آموزش به بیماران کمک می کند تا با غلبه بر احساس شرمساری، به مرحله پذیرش اعتیاد رسیده و برای دریافت کمک های مورد نیاز اقدام کنند.
مشاوره فردی
برخورداری از مشاوره فردی رو در رو یکی از اجزاء حیاتی مدل ماتریکس است. مشاوره فردی معمولا ترکیبی از گفتگوهای انگیزشی و درمان شناختی رفتاری (CBT) است. متخصصان از این روش درمانی برای  درک و شناخت ریشه ای عوامل محرک اعتیاد استفاده می کنند. یک متخصص روانشناس حرفه ای با بهره گیری از تکنیک های مشاوره فردی، قادر به انتخاب بهترین روش درمانی برای بیماران خواهد بود.درمانگران با شناسایی عوامل محرک اعتیاد، آموزش مهارت های غلبه بر اعتیاد و جایگزینی عادات و افکار مثبت به بیماران کمک می کنند. همکاری بیماران در جلسات مشاوره فردی، نقش موثری در تعیین اهداف و توسعه راهبردهای مقابله ای با اعتیاد دارد.
گروه درمانی
حضور در جلسات گروه درمانی برای بیمارانی که در حال سپری کردن دوره بهبودی از اعتیاد هستند، تاثیرات بسیار مطلوبی دارد. بیماران در طی گروه درمانی در مورد موقعیت هایی که باعث شروع و ادامه اعتیاد شده است گفتگو می کنند.گفتگو و تبادل نظر با دیگران، در مورد اتفاقات مرتبط با اعتیاد تاثیر زیادی در کاهش دردهای فیزیکی و روانی ناشی از ترک اعتیاد دارد. این جلسات درمانی مثبت و دلگرم کننده، معمولا توسط یک فرد متخصص هدایت می شود که از تجربه کافی در  تفسیر افکار و هدایت مکالمه برخوردار است. تشویق بیماران به ادامه حضور در جلسات گروه درمانی حتی پس از ترک اعتیاد، نقش موثری در کاهش تمایل به بازگشت به مصرف مواد دارد.

خانواده درمانی

یکی از اجزای اصلی مدل ماتریکس، خانواده درمانی است. خانواده مهم ترین کانون پیوندهای انسانی است بنابراین نقش خانواده در بهبود بیماران اعتیاد غیر قابل انکار است. اعضای خانواده در طی جلسات خانواده درمانی روش های حمایت و تشویق عضوی که در حال مبارزه با اعتیاد است را می آموزند. همچنین اعضای خانواده در مورد علل و علائم مصرف مواد، تحت آموزش های لازم قرار می گیرند تا در مواقع ضروری قادر به کمک به عزیزان خود باشند. از سویی دیگر، این روش درمانی سبب تحکیم ارتباط بین اعضای خانواده و ایجاد حمایت لازم برای بهبودی از اعتیاد می شود.

تست مواد مخدر

آزمایش منظم مواد اعتیاد آور یکی دیگر از اجزاء حیاتی مدل ماتریکس است. متخصصان در با انجام آزمایشات دوره ای، پیشرفت بیماران را در مراحل درمان اعتیاد مورد ارزیابی قرار می دهند.
تست اعتیاد به شیشه، در یک محیط حمایتی انجام می شود و بیماران در قبال راستگویی و پایبندی به درمان مورد تشویق قرار می گیرند.

انجام آزمایش اعتیاد

 متخصصان ترک اعتیاد با موثرترین روش های درمانی بیماران را از نظر روحی، جسمی، عاطفی و روحی حمایت می‌کنند. در این مرکز ترک اعتیاد، بیماران را تشویق می‌کنیم که نسبت به وضعیت بهبودی خود صادق و آزاد باشند و برنامه‌های درمانی شخصی به بیماران خود ارائه می‌دهیم که نشان دهنده ارزیابی های اولیه و مداوم از سلامت و پیشرفت است.
موارد تشخیص کیت‌های تست اعتیاد
 آمفتامین (شیشه)
متادون
تی اچ سی (ماریجوانا، گل، حشیش)
مورفین (تریاک، هرویین)
 متامفتامین (شیشه)
 ترامادول
 کوکایین
 بنزودیازپین‌ها
باربیتورات‌ها

آشنایی با درمان نگهدارنده متادون
 
علی‌رغم تفاوت‌های زیاد در اهداف و سیاست‌گذاری‌ها در درمان با متادون، درمان نگهدارنده همواره از سال ۱۹۶۴، در ارزیابی‌ها نتایج مثبت به‌بار آورده‌است. برای درک کامل درمان با متادون، اهداف مشترک برنامه‌های ترک باید در نظر گرفت که شود:
 ۱. حذف یا کاهش علائم ترک
 ۲. حذف یا کاهش میل شدید به مواد 
۳. جلوگیری از بازگشت به مصرف مواد 
۴. بازگرداندن سطح فعالیت فیزیولوژیکی که به‌واسطهٔ مواد از بین رفته‌است. 
۵. کاهش رفتارهای مجرمانه و بهبود رفتارهای تولیدکنندهٔ اجتماعی و سلامت روانی.
 این درمان استفاده از مخدر را کاهش می‌دهد، میزان مرگ و ارتکاب جرم ناشی از مصرف مخدر را کم می‌کند، و برای بیمار این امکان را فراهم می‌سازد که سلامت و سازندگی اجتماعی خود را افزایش دهد. علاوه بر آن، از شیوع بیماری‌های عفونی ناشی از تزریق جلوگیری می‌کند. اثر اصلی مصرف متادون، کاهش میل فرد به مواد، پیشگیری از سندرم ترک، و جلوگیری از حالت نشئگی ناشی از مصرف مخدر است.
تاکنون تحقیقات زیادی دربارهٔ اثرات درمان با متادون انجام شده‌است، و مدارک معتبری وجود دارد که نشان می‌دهد، تا زمانی که معتاد به مخدر در سیستم درمان حضور دارد،
 معتادان به مخدر در ریسک پایین‌تری از مرگ، انجام جرم‌های اجتماعی هستند و احساس و عملکرد بهتری دارند. فعالیت‌های اجتماعی سازنده ــ که با معیارهایی مانند اشتغال و ادامه‌تحصیل ارزیابی می‌شود ــ نیز با افزایش زمان ماندن در درمان افزایش می‌یابد. افسردگی، مشکل شایعی در میان بیماران وابسته به مواد اپیوئیدی است و باعث پیش‌آگهی بدتر در این بیماران می‌شود. افسردگی، رابطهٔ پیچیده‌ای با سوءمصرف مواد اپیوئیدی دارد و ممکن است اختلالی مجزا باشد یا به‌دنبال استرس‌های روانی-اجتماعی یا اثرات سمی یا عوارض ترک مواد ایجاد شود. درمان‌های اولیهٔ سوءمصرف اپیوم‌ها (درمان نگهدارنده یا جایگزین با متادون و بوپرنورفین) با بهبود قابل‌توجه در افسردگی همراه هستند.

درمان نگهدارنده با متادون

درمان نگهدارنده با متادون (Methadone Maintenance Treatment - MMT) یکی از روش‌های مؤثر برای درمان وابستگی به مواد افیونی مانند هروئین، تریاک و سایر اپیوئیدها است. این درمان با هدف کاهش آسیب‌های ناشی از مصرف مواد مخدر و بهبود کیفیت زندگی بیماران طراحی شده است.
در ادامه به توضیح کامل درباره‌ی این روش درمانی می‌پردازم:
✅ متادون چیست؟
متادون یک داروی اپیوئیدی صناعی است که تأثیر طولانی‌تری نسبت به مواد مخدری مثل هروئین دارد. این دارو با اتصال به گیرنده‌های اپیوئیدی مغز، علائم ترک را کاهش داده و میل به مصرف مواد را کنترل می‌کند، اما برخلاف مواد مخدر غیرقانونی، باعث نشئگی شدید نمی‌شود (در دوز مناسب).
🎯 اهداف درمان نگهدارنده با متادون
کاهش ولع مصرف مواد (Craving)
جلوگیری از بروز علائم ترک
کاهش آسیب‌های جسمی و روانی ناشی از مصرف مواد
جلوگیری از رفتارهای پرخطر (مثل تزریق مشترک)
بهبود عملکرد اجتماعی، شغلی و خانوادگی
کاهش احتمال عود (بازگشت به مصرف)
🕐 نحوه‌ی انجام درمان
ارزیابی اولیه: معاینه پزشکی، بررسی سابقه مصرف و وضعیت روانی.
شروع درمان: معمولاً با دوز اولیه پایین (مثلاً 20 تا 30 میلی‌گرم) که به تدریج تنظیم می‌شود.
تنظیم دوز نگهدارنده: به‌گونه‌ای که فرد دیگر احساس نیاز به مصرف ماده مخدر نداشته باشد (معمولاً بین 60 تا 120 میلی‌گرم در روز).
نظارت مستمر: آزمایش ادرار، مشاوره روانشناسی، جلسات گروهی یا فردی.
درمان طولانی‌مدت: ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد.

درمان نگهدارنده با متادون (Methadone Maintenance Treatment - MMT)

 یکی از روش‌های مؤثر برای درمان وابستگی به مواد افیونی مانند هروئین، تریاک و سایر اپیوئیدها است. این درمان با هدف کاهش آسیب‌های ناشی از مصرف مواد مخدر و بهبود کیفیت زندگی بیماران طراحی شده است.
در ادامه به توضیح کامل درباره‌ی این روش درمانی می‌پردازم:
✅ متادون چیست؟
متادون یک داروی اپیوئیدی صناعی است که تأثیر طولانی‌تری نسبت به مواد مخدری مثل هروئین دارد. این دارو با اتصال به گیرنده‌های اپیوئیدی مغز، علائم ترک را کاهش داده و میل به مصرف مواد را کنترل می‌کند، اما برخلاف مواد مخدر غیرقانونی، باعث نشئگی شدید نمی‌شود (در دوز مناسب).
🎯 اهداف درمان نگهدارنده با متادون
کاهش ولع مصرف مواد (Craving)
جلوگیری از بروز علائم ترک
کاهش آسیب‌های جسمی و روانی ناشی از مصرف مواد
جلوگیری از رفتارهای پرخطر (مثل تزریق مشترک)
بهبود عملکرد اجتماعی، شغلی و خانوادگی
کاهش احتمال عود (بازگشت به مصرف)
🕐 نحوه‌ی انجام درمان
ارزیابی اولیه: معاینه پزشکی، بررسی سابقه مصرف و وضعیت روانی.
شروع درمان: معمولاً با دوز اولیه پایین (مثلاً 20 تا 30 میلی‌گرم) که به تدریج تنظیم می‌شود.
تنظیم دوز نگهدارنده: به‌گونه‌ای که فرد دیگر احساس نیاز به مصرف ماده مخدر نداشته باشد (معمولاً بین 60 تا 120 میلی‌گرم در روز).
نظارت مستمر: آزمایش ادرار، مشاوره روانشناسی، جلسات گروهی یا فردی.
درمان طولانی‌مدت: ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد.

درمان نگهدارنده با بوپرنورفین 
(Buprenorphine Maintenance Therapy)
 یکی از روش‌های مؤثر در درمان وابستگی به مواد افیونی (مانند هروئین، تریاک، متادون و سایر مواد شبه‌افیونی) است. در این درمان، بیمار به‌جای مصرف ماده مخدر، مقدار کنترل‌شده‌ای از بوپرنورفین را دریافت می‌کند تا:
علائم ترک کنترل شود.
وسوسه مصرف کاهش یابد.
احتمال بازگشت به مصرف کمتر شود.
💊 بوپرنورفین چیست؟
بوپرنورفین یک آگونیست جزئی گیرنده‌های اپیوئیدی است، یعنی اثراتی شبیه مواد مخدر دارد، ولی خیلی ضعیف‌تر و کنترل‌شده‌تر. این باعث می‌شود:
خطر اوردوز آن کمتر از مواد مخدر باشد.
شدت وابستگی فیزیکی و روانی پایین‌تر باشد.
میل به مصرف سایر مواد کاهش یابد.
✅ مزایای درمان نگهدارنده با بوپرنورفین
کاهش علائم ترک: بدون درد و عذاب ترک شدید.
کنترل وسوسه: کاهش میل به مصرف مجدد.
افزایش کیفیت زندگی: فرد می‌تواند به کار، تحصیل یا روابط اجتماعی بازگردد.
کاهش خطرات: مانند اوردوز، عفونت‌های تزریقی (ایدز، هپاتیت) و رفتارهای پرخطر.
درمان سرپایی: اغلب نیاز به بستری ندارد.
🩺 چگونه درمان انجام می‌شود؟
شروع درمان (فاز القا):
زمانی شروع می‌شود که بیمار علائم ترک را تجربه می‌کند (معمولاً 12–24 ساعت بعد از آخرین مصرف مواد).
پزشک با دوز پایین بوپرنورفین شروع می‌کند و به‌تدریج تنظیم می‌کند.
فاز تثبیت:
دوز مناسب برای کنترل علائم و وسوسه پیدا می‌شود.
فاز نگهدارنده:
بیمار به‌طور منظم دوز مشخصی از دارو را دریافت می‌کند (معمولاً روزانه یا چند روز یک‌بار).
ممکن است درمان ماه‌ها یا حتی سال‌ها ادامه پیدا کند، بسته به شرایط فرد.
🧪 داروهای رایج
Subutex (بوپرنورفین خالص)
Suboxone (بوپرنورفین + نالوکسان): برای جلوگیری از سوءمصرف تزریقی
⚠️ نکات مهم
نباید بدون تجویز پزشک شروع یا قطع شود.
گاهی با روان‌درمانی، مشاوره، گروه‌های حمایتی (مانند NA) ترکیب می‌شود.
مصرف همزمان با الکل یا داروهای آرام‌بخش می‌تواند خطرناک باشد.
اگر قصد ترک بوپرنورفین را دارید، باید با کاهش تدریجی و تحت نظر پزشک باشد.

درمان نگهدارنده با اپیوم 

 یکی از روش‌های کاهش آسیب برای افرادی است که به مواد افیونی (مانند هروئین یا شیره) وابستگی دارند. این روش به‌خصوص در ایران کاربرد دارد، به‌ویژه در مناطقی که تریاک نسبت به سایر مواد در دسترس‌تر و مصرف آن رایج‌تر است.
درمان نگهدارنده (Maintenance Therapy) با اپیوم معمولاً شامل مصرف کنترل‌شده و منظم مقدار مشخصی از تریاک تحت نظر پزشک است، تا:
از بروز علائم ترک جلوگیری شود
اشتیاق شدید به مصرف مواد کنترل شود
رفتارهای پرخطر (مانند تزریق یا مصرف خیابانی) کاهش یابد
فرد بتواند عملکرد اجتماعی و شغلی خود را حفظ کند یا بهبود دهد
نکات مهم در مورد درمان نگهدارنده با اپیوم:
✅ مزایا:
جایگزینی مصرف بی‌قاعده و پرخطر با مصرف تحت نظر و دقیق
کاهش خطرات مرتبط با مواد ناخالص خیابانی
کنترل علائم ترک و میل شدید به مواد
کمک به ثبات روانی و اجتماعی فرد
⚠️ معایب و محدودیت‌ها:
خطر وابستگی مداوم به تریاک
احتمال سوءمصرف اگر درمان تحت نظر نباشد
نیاز به نظارت دقیق برای جلوگیری از افزایش دوز یا مصرف هم‌زمان سایر مواد
📌 چه کسانی مناسب این درمان هستند؟
افرادی که مصرف مزمن و طولانی‌مدت تریاک یا سایر مواد افیونی دارند
کسانی که قبلاً ترک کرده‌اند ولی بازگشت به مصرف داشته‌اند
افرادی که تمایل به ترک ناگهانی ندارند اما به دنبال کاهش آسیب هستند.

درمان سم زدایی با بوپرنورفین

سم‌زدایی با بوپرنورفین یک روش معمول و موثر برای درمان اعتیاد به مواد مخدر مانند اپیوئیدها (مثل هروئین، مورفین، و غیره) است. بوپرنورفین یک داروی آگونیست-آنتاگونیست جزئی گیرنده‌های اوپیوئیدی است که می‌تواند علائم ترک را کاهش دهد و به تدریج وابستگی جسمی را کم کند.
نحوه عملکرد بوپرنورفین در سم‌زدایی:
کاهش علائم ترک: بوپرنورفین علائم ناخوشایند ترک مانند درد عضلانی، اضطراب، تعریق، بی‌خوابی و تهوع را کاهش می‌دهد.
جلوگیری از خماری شدید: چون بوپرنورفین گیرنده‌های اوپیوئیدی را به صورت جزئی فعال می‌کند، از بروز علائم شدید ترک جلوگیری می‌کند.
کاهش میل به مصرف مواد: مصرف بوپرنورفین باعث کاهش اشتیاق به مصرف مواد می‌شود و به فرد کمک می‌کند در روند ترک پایدارتر بماند.
مراحل کلی درمان با بوپرنورفین:
ارزیابی اولیه: پزشک میزان وابستگی و وضعیت سلامت شما را بررسی می‌کند.
شروع درمان: معمولاً درمان زمانی آغاز می‌شود که فرد در مرحله شروع ترک است (یعنی علائم ترک ظاهر شده‌اند).
دوز شروع: پزشک دوز اولیه بوپرنورفین را تعیین می‌کند و به تدریج دوز را تنظیم می‌کند تا علائم ترک کنترل شوند.
کاهش تدریجی: پس از تثبیت وضعیت، دوز دارو به تدریج کاهش می‌یابد تا وابستگی جسمی به دارو نیز کاهش پیدا کند.
پیگیری و حمایت: پیگیری منظم و حمایت روانی و اجتماعی در این مرحله اهمیت زیادی دارد.
نکات مهم:
استفاده از بوپرنورفین باید تحت نظر پزشک متخصص انجام شود.
مصرف ناگهانی بوپرنورفین قبل از شروع ترک کامل ممکن است باعث تشدید علائم ترک شود (علائم ناخوشایند افزایش می‌یابد).
ممکن است درمان ترکیبی با مشاوره روانشناسی و حمایت‌های اجتماعی بهترین نتیجه را داشته باشد.

سم زدایی با کلونیدین

سم زدایی با کلونیدین (Clonidine) معمولاً در زمینه ترک مواد مخدر یا کاهش علائم ترک مواد افیونی و برخی مواد اعتیادآور دیگر استفاده می‌شود. کلونیدین یک داروی آلفا-۲ آگونیست است که به کاهش فعالیت سیستم سمپاتیک کمک می‌کند و بدین ترتیب علائم جسمی ترک مانند تعریق زیاد، تپش قلب، اضطراب، فشار خون بالا، و لرزش را کاهش می‌دهد.

کاربرد کلونیدین در سم زدایی:

کاهش علائم ترک مواد افیونی: کلونیدین می‌تواند علائمی مانند اضطراب، بی‌قراری، درد عضلانی، تعریق و افزایش فشار خون را تسکین دهد.

کاهش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک: با کاهش ترشح نوراپی‌نفرین، علائم فیزیولوژیکی ترک را کمتر می‌کند.

کمک به بهبود راحتی بیمار در دوره سم زدایی: علائم جسمی کمتر می‌شود و احتمال ترک موفق‌تر بالاتر می‌رود.

نکات مهم:

کلونیدین درمان جایگزین نیست و فقط علائم را کنترل می‌کند، به همین دلیل بهتر است همراه با درمان‌های روانشناختی و حمایتی استفاده شود.

مصرف بدون نظارت پزشک می‌تواند منجر به عوارضی مانند افت فشار خون، سرگیجه و خستگی شود.

دوز و مدت درمان باید تحت نظر پزشک تنظیم شود

انواع تستهای مخدر ومحرک 

تست‌های سریع مخدر و محرک در ادرار معمولاً برای شناسایی مصرف مواد مخدر مختلف استفاده می‌شوند. این تست‌ها به صورت کیت‌های آزمایش سریع موجودند و می‌توانند در کمتر از چند دقیقه نتیجه بدهند. انواع رایج تست‌های سریع مخدر و محرک در ادرار عبارتند از:

تست سریع مرفین (مورفین): برای شناسایی مصرف تریاک، هروئین و مواد مشتق از مورفین.

تست سریع کوکائین: برای شناسایی مصرف کوکائین.

تست سریع آمفتامین و مت‌آمفتامین: برای شناسایی مصرف آمفتامین و مت‌آمفتامین (شیشه).

تست سریع کانابیس (ماری‌جوانا، حشیش): برای شناسایی مصرف تتراهیدروکانابینول (THC).

تست سریع بنزودیازپین‌ها: برای شناسایی مصرف داروهای آرام‌بخش و ضد اضطراب مانند دیازپام.

تست سریع باری‌بیتورات‌ها: برای شناسایی مصرف داروهای خواب‌آور و ضد تشنج.

تست سریع متادون: برای شناسایی مصرف متادون 

معمولاً کیت‌های چندگانه (Multi-panel Drug Test) وجود دارند که چندین نوع ماده را به صورت همزمان تشخیص می‌دهند.