بهترین روستا هزارجریب

🍂به صفحه رسمی روستای یانه سر خوش آمدید🍃

نگاهی به تاریخ,فرهنگ و طبیعت روستای یانه سر

· "یانه" در گویش مازندرانی ممکن است تغییر یافته یا تلفظ محلی کلماتی مانند "اینه" (به معنای نشانه، علامت یا معلوم) یا "یانا" (مربوط به مکان یا جایگاه) باشد.
· "سر" در جغرافیای مازندران به معنای ابتدای، بالای یا سَرِ یک منطقه است (مانند ییلاق).
· بنابراین "یانه‌سر" احتمالاً به معنای "ابتدای منطقه یانه"، "محل نشانه‌دار" یا "جایگاه بلند" است که می‌تواند به موقعیت مکانی خاص آن اشاره داشته باشد.

1. تاریخچه منطقهای و پیشینه احتمالی:

· دوره باستان و اسلامی: منطقه هزارجریب بهشهر (که بخشی از ناحیه تاریخی تمیشه یا قارن بوده) از دیرباز به دلیل حاصلخیزی، منابع آب فراوان و پوشش جنگلی انبوه، محل سکونت، کشاورزی و دامپروری بوده است. به احتمال زیاد، یانه‌سر در ابتدا به عنوان یک اقامتگاه موقت ییلاقی یا شکارگاه برای ساکنان دشت‌های اطراف شکل گرفته است.
· دوره صفوی به بعد: با رونق شهر اشرف البلاد (بهشهر کنونی) در دوره صفوی، مناطق اطراف آن مانند هزارجریب نیز بیشتر مورد توجه قرار گرفت. این روستا احتمالاً در این دوره یا پس از آن، به تدریج به یک سکونتگاه دائمی تبدیل شده است.
· معیشت تاریخی: اقتصاد روستا به طور قطع بر پایه کشاورزی دیم و آبی (غالباً گندم، جو، حبوبات)، باغداری (میوه‌های سردسیری) و دامداری (گاو، گوسفند، بز) استوار بوده است.
· وجه تسمیه هزارجریب: نام "هزارجریب" معمولاً به زمین‌های گسترده و حاصلخیزی اشاره دارد که ممکن است در گذشته تحت مالکیت بزرگ یا وقف خاصی بوده باشد.

2. راه‌های تحقیق برای دستیابی به تاریخچه دقیق‌تر:

برای یافتن اطلاعات موثق‌تر، می‌توانید این راه‌ها را دنبال کنید:

1. مصاحبه تاریخ شفاهی: گفت‌وگو با کهنسالان و بزرگان روستا. آنها می‌توانند درباره نام‌های قدیم محله‌ها، نخستین ساکنان، آداب و رسوم خاص، وقایع مهم (مانند سیل، تغییرات آبادی) و کوچ‌های فصلی اطلاعات ارزشمندی بدهند.
2. مراجعه به ادارات محلی:
   · دهیاری و شورای اسلامی روستای یانه‌سر: ممکن است اسناد یا تحقیقات محلی داشته باشند.
   · اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان بهشهر.
   · بایگانی ثبت اسناد و املاک بهشهر: برای بررسی اسناد مالکیت قدیمی که ممکن است به تاریخ تحولات زمین‌ها اشاره کند.
3. بررسی منابع مکتوب منطقه‌ای:
   · کتاب "تاریخ مازندران" اثر اسماعیل مهجوری.
   · کتاب "از آستارا تا استارباد" تألیف منوچهر ستوده (که به جغرافیای تاریخی و اماکن مازندران می‌پردازد).
   · پایان‌نامه‌ها یا مقالات دانشگاهی مرتبط با جغرافیا و تاریخ محلی منطقه هزارجریب بهشهر.
   · کتابچه های سفرنامه‌نویسان قدیمی که از منطقه عبور کرده‌اند.

4. تِشِر:

تاریخ شفایی و باور اهالی بر این است که تشر بنایی قبل از دوره ی سلجوقیان دوران حکومت های محلی و منطقه ای و حاکمیت باوندیان ساخته شده است. ابو جعفر باوندی حاکم محلی مستقر در منطقه ی عمومی شرق روستای باستانی یانه سر نقطه ی مشهور به گرد تپه محل اسکان و استقرار بود.

ابو جعفر دختری زیبا و زیرک بنام تشره داشت که بدلیل بیماری از دنیا رفت به سبب علاقه وافر پدر به این دختر مقبره ای با یک بنای آجری در بدنه صخره ای و محلی صعب العبور و با چشم اندازی بسیار زیبا و یا معماری ماندگار و احتمال آسیب پذیری بسیار پایین با رعایت تمامی قواعد پدافند غیر عامل در آن دوره ساخته شد و پیکر تشره در آن مدفون شد و به ناسی از نام این دختر این مکان نشر نام گذاری شد.

بعدها ، بعلت دفن پیکر امام زاده عبد الله ع فرزند بلافصل امام جعفر صادق ع . نیز بعد از شهادت بنابه سند و روایتی در حرم حضرت فاطمه ی معصومه س در قم در این مکان مدفون گردید.

هرچند در کشور عزیز ما هفده نقطه را بنام امام زاده عبدالله ع می شناسند. ولی قول قوی تر برمبنای سند فوق در تشریانه سر است.

ابو جعفر باوندی و پسرش که هر دو از سرداران و جنگجویان بودند بعد از وفات .

در برج رادکانی مدفون شدند برج رادکان که در دو نقطه ی ایران ، یکی در توس خراسان و دیگری در کردکوی گرگان واقع هستند از بناهای دوره خواجه نصیر الدین طوسی اند.

در ساعات مختلف روز با تابش خورشید بر گنید و بدنه ی برج می توان زمان طی شده و ساعت آنرا محاسبه کرد.

تشر بنایی فوق العاده دیدنی و از لحاظ طبیعی آسیب پذیری بسیار پایینی داشته و دارد.

امااز دست بشر زیاده طلب و افراد سود جو بدلیل عدم تولییت میراث فرهنگی و عدم نظارت دستگاههای متولی بشدت تخریب گردید.

این بنا در ارتفاع ۱۷۰۰ متری از سطح دریا و با فاصله ی حدود ۶ کیلومتری از روستای یانه سر، واقع می باشد.

جمع‌بندی:

روستای یانه‌سر هزارجریب بهشهر، مانند بسیاری از روستاهای کوهپایه‌ای و جنگلی مازندران، تاریخچه‌ای کهن اما غیرمدون دارد. شکل‌گیری آن احتمالاً با فعالیت‌های کشاورزی و دامداری و زندگی عشایری یا نیمه‌عشایری مرتبط است و در چند قرن اخیر به شکل روستای امروزی درآمده است. کلید اصلی کشف تاریخ آن، تحقیقات میدانی و محلی است.

اگر نام خانوادگی قدیمی ساکنان، نام مکان‌های خاص (مانند قلعه، امامزاده، چشمه) یا روایت‌های خاصی از این روستا می‌دانید، ارائه آنها می‌تواند به تحلیل دقیق‌تر کمک کند.